19.1K
دورود یکی از شهرهای استان لرستان و مرکز شهرستان دورود است. جمعیت این شهر در سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۲۱٬۶۳۸ نفر گزارش شدهاست و از نظر جمعیت بعد از ...
دورود یکی از شهرهای استان لرستان و مرکز شهرستان دورود است. جمعیت این شهر در سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۲۱٬۶۳۸ نفر گزارش شدهاست و از نظر جمعیت بعد از خرمآباد و بروجرد سومین شهر پرجمعیت لرستان است. دورود در دامنه رشته کوه زاگرس و در نزدیکی اشترانکوه قرار گرفتهاست. دو سر شاخه رود دز یکی از شمال و یکی از شرق در دورود به هم میپیوندند و با نام رودخانه سزار سرچشمه اصلی رود دز میشوند.
در دورود ایستگاهراهآهن، کارخانجات گوناگون از جمله صنایع دفاع و کارخانه سیمان و سنگبریهای فراوان وجود دارد و به کار مشغولند. این شهر همچنین از معادن سنگ زیادی برخوردار است که کارخانههای سنگبری و سیمان را تغذیه میکند. محصولات این کارخانهها به استانهای همسایه و نقاط مختلف کشور صادر میشوند. عبور راهآهن سراسری و همچنین بزرگراههای شامل جنوب و شرق به غرب از این شهر، دورود را در زمره شهرهای با حمل و نقل مناسبتری قرار دادهاست. از گذشته تاریخی دورود؛ در پیرامون و حتی درون شهر کنونی، تپههای باستانی فراوانی از دورههای سنگ و آهن و در شمال این شهرستان و در دشت سیلاخور تپههای باستانی فراوانی دیده میشود و آثار فراوانی نیز کشف شدهاست؛ که برای مثال تپهسیاهکله در روستای سیاهکله را میتوان نام برد. نام دورود در گذشته بحرین بودهاست. فاصله دورود تا تهران ۴۰۰ کیلومتر، ازنا ۳۵ کیلومتر، الیگودرز ۴۵ کیلومتر، بروجرد ۵۶ کیلومتر، خرمآباد ۸۶ کیلومتر، اراک ۱۱۷ کیلومتر است.
شهر دورود بر کوهپایههای زاگرس و در دشت سیلاخور قرار گرفتهاست.دورود از سمت جنوب به کوههای پریز و اشترانکوه محدود میشود. دورود شهرستانی است در شرق استان لرستان و مرکز آن شهر دورود است. مساحت شهرستان دورود ۱۳۲۶ کیلومتر مربع است که ۷/۴٪ خاک لرستان را شامل میشود. این شهرستان از غرب به شهرستان خرمآباد، از شمال به شهرستان بروجرد و شهرستان سربند، از شرق به شهرستان ازنا، از جنوب به شهرستان الیگودرز محدود است.
دورود دارای آب و هوای آب و هوای معتدل کوهستانی است. دورود معمولاً دارای بیشترین بارش در استان لرستان میباشد که متوسط بارش سالانه در این شهرستان 686/4 میلیمتر است.میانگین بارش در فروردین به بیش از 100 میلیمتر میرسد و در اردیبهشت به 22 میلیمتر کاهش می یابد.همچنین میانگین بارش در آبان 194/4 ،آذر 131/4 ،دی 107/9 ،بهمن 52/3 و اسفند 47/5 میباشد .تعداد روزهای یخبندان در دورود 74 روز میباشد .
کمترین درجه حرارت شهر دورود در زمستان بهطور میانگین ۷۹٫۵ درجه سانتیگراد و بیشترین درجه حرارت در تابستان بهطور میانگین ۵٫۲۷ درجه سانتیگراد است.
دورود به دلیل عواملی مانند كوهستانی بودن منطقه، نزديكی دورود به اشترانكوه و ريزش باران و برف فراوان، دارای شبكه آبهای روان غنی و است و یکی از مناطق پرآب استان لرستان محسوب میشود.
دورود از نقاط زلزله خیز کشور است. منطقه دورود و نواحی اطراف آن روی کمربند چین خورده زاگرس که نواحی جنوب و جنوب غرب کشور را شامل میشود قرار دارد. در سده سیزدهم هجری قمری زمینلرزهای با بزرگای ۴/ ۷ ریشتر دشت سیلاخور را لرزاند که دست کم ۸۰۰۰ نفر کشته برجا گذاشت. این زلزله، یکی از بزرگترین زمین لرزههای ثبت شده ایران است. همچنین زمین لرزه فروردین ۱۳۸۵ باقدرت ۶٫۱ ریشتر از جمله زمین لرزههای بزرگ این منطقه بودهاست. این حادثه که با دو پیشلرزه و بیش از یکصد و پنجاه پسلرزه همراه بود، مخربترین زمین لرزه این سال در این کشور بود و باعث کشته شدن ۶۳ نفر و زخمی شدن بیش از ۱٬۴۵۰ نفر از مردم شهرستانهای بروجرد و دورود شد.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۲۱٬۶۳۸ بودهاست. دورود، صدمین شهر پر جمعیت ایران و سومین شهر پر جمعیت استان لرستان پس از خرم آباد و بروجرد میباشد .از جمعیت شهرستان دورود،۸۹،۰۹۰ نفر را مردان و ۸۵،۴۱۸ نفر را زنان تشکیل می دهند.
مردم دورود به زبان لری صحبت میکنند. دورود به دلیل مهاجر پذیر بودن آن به دلیل وجود راه آهن مرکزی لرستان و قرارگیری در مسیر اصلی جنوب به شمال میزبان گویشهای مختلف بودهاست. از نظر زبان و گویش در شهر دورود میتوان به لری سیلاخوری، لری بختیاری و لری خرمآبادی اشاره کرد.
مردم شهر دورود شیعه دوازده امامی هستند.
شهرستان دورود زیباترین شهر از نظر طبیعت در استان لرستان محسوب میشود و دارای جاذبههای طبیعی بسیاری است به طوریکه از این شهرستان به عنوان پایتخت طبیعت ایران یاد میشود. در سال ۱۳۸۹ تمبر اختصاصی با عنوان دورود پایتخت طبیعت ایران توسط پست جمهوری اسلامی ایران به چاپ رسید. برای معرفی طبیعت زیبای شهرستان دورود میتوان به مناطق زیر اشاره کرد: کوه رنگیه، غار مردهها، غار منو، غار وقت ساعت، آبشار دوش خرسان، آبشار ازنادر، آبشار عزیز آباد، دره نی گا (نیگا)، تنگه هشوید، تالاب ازگن، بیشه لنج آباد، بیشه آبگرم اشاره کرد.
اشترانکوه یکی از کوههای مرتفع زاگرس است که در جنوب شرقی شهرستان دورود و در کنار کوه پریز واقع شدهاست. اشترانکوه معروف به آلپ ایران است و از نظر زیست بوم ، دارای شرایط مناسب برای رشد جانداران میباشد .چشم اندازهای این کوه در زمستان و بهار منظره بسیار زیبایی را به وجود می آورد.بلندترین قله اشترانکوه، سن بران است که ارتفاع آن به 4150 متر میرسد.
دریاچه گهر یکی از زیباترین و منحصربهفردترین دریاچههای ایران است که در شهرستان دورود قرار گرفته و سالانه پذیرای بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی است.این دریاچه زیبا در منطقه حفاظتشده اشترانکوه قرار دارد که هماکنون مدیریت حفاظت محیط زیست این منطقه در اختیار اداره حفاظت محیط زیست لرستان است که به نگین زاگرس معروف است.این دریاچه، آبی شفاف و کریستالی دارد به گونهای که در نقاط کم عمق (۴ متر) میتوان ماهیان کف دریاچه را به خوبی مشاهده کرد. خود دریاچه بزرگ به دو بخش ساحلی ماسهای و صخرهای تقسیم میشود. بخشهای ساحلی در غرب و شرق دریاچه قرار دارند که برای شنا کردن مناسب هستند.ارتفاع این منطقه از سطح دریا ۲۳۶۰ متر است. زمین شناسان احتمال میدهند که دریاچه گهر بر اثر وقوع یک زمین لرزه عظیم به وجود آمدهاند چرا که بر روی گسل اصلی زاگرس قرار دارند.عمق گهر نیز از چهار تا 28 متر است .دریاچه گهر از اواخر بهار تا پایان تابستان هوای دلپذیری دارد و طبیعت سبز و دلربای آن شما را مجذوب خود میکند.این دریاچه تحت نظارت کارشناسان یونسکو قرار گرفتهاست و قرار است در آینده دریاچه گهر دورود ثبت جهانی شود.
در مسیر دریاچه گهر ، رودی به نام سفید آب وجود دارد که در مسیر این رود دره ای صخره مانند وجود دارد.از مشخصات این دره میتوان به دیوارهای صخره ای بلند و عرض 500 متر اشاره کرد.این دره به نام دره نی گا یا گراند کانیون ایران معروف است و از دیگر جاذبههای گردشگری شهر دورود میباشد .
کوه پریز از کوههای جنوب شرقی شهرستان دورود قرار دارد که قله این کوه به ارتفاع 3095 متر است. در راه صعود به این قله چشمه راکن قرار گرفته است. در مسیرصعود به این قله، غاری به اسم غار پریز نیز وجود دارد که محلی برای استراحت کوهنوردان میباشد.از معروفترین قلههای کوه پریز میتوان به قله "کر و دختر" اشاره کرد.
کوه قارون از کوههای جنوب شهرستان دورود میباشد که قله این کوه به ارتفاع ۲۹۵۰ متر است. در راه صعود به این قله از طریق ایستگاه راهآهن قارون یا جاده آسفالته روستای پیر عبدالله میباشد. در مسیرصعود به این قله، چند چشمه به نام چشمه صیاد و چشمه پرویز نیز وجود دارد که محلی برای استراحت کوهنوردان میباشد.
چشمه اسرار آمیز "وقت و ساعت" یکی دیگر از مناطق تفریحی و گردشگری شهر دورود میباشد .در طول سال همیشه آب دارد و در مدت زمان معین سرشار از آب است و در مدت زمان دیگر کاملا خشک میشود و این جوشش و بی آبی یه طور متناوب همیشه ادامه دارد.میزان آب موجود در این چشمه در فصلهای مختلف سال متفاوت است.در فصل پاییز در سه دوره زمانی عملکرد چشمه به این صورت است: به مدت 40 آب آن کاملا قطع میشود ولی برای 10 دقیقه 50 درصد از حجم آب بطور شگفت انگیز از چشمه می جوشد و جریان دارد سپس به مدت 45 دقیقه آب آن بهطور کامل قطع میشود و دوباره برای 10 دقیقه کمی بیشتر از دفعه قبل یعنی حدود 60 تا 70 درصد حجم کل آب در چشمه جریان پیدا میکند. در فصل بهارحجم آب چشمه به اندازه یک رودخانه است و کف غار را که حدود 10 متر پهنا دارد پر آب میکند و به اندازه 29 سانتی متر از کف غار بالا می آید. اين چشمه یکی از تفرجگاههای زیبا لرستان است که در شهرستان دورود قرار دارد.
تالاب ازگن، تالابی فصلی در شهر دورود و در نزدیکی آبشار آب گرم قرار دارد.این تالاب فصلی بوده و از ابتدای بهار تا اواخر بهار بدلیل بارش ها، دارای آب میباشد .این تالاب یکی از دیدنیهای شهر دورود در بهار میباشد .
باباهور یکی از مناطق گردشگری در شهرستان دورود است.بلندی باباهور دارای درختان بلوط و مناسب برای تفریح و گردش میباشد .
دورود صنعتی ترین شهر لرستان است.دورود دارای معادن سنگ بسیاری است که کارخانه ی سیمان و سنگ بری ها را پوشش می دهد.در این شهر کارخانه های همچون سیمان،فارسیت،صنایع دفاع, قند،نیروگاه گازی، آرد،صنایع غذایی گهر و ... وجود دارد.شرکت سیمان دورود یکی از کارخانههای شهر دورود و تأمینکننده سیمان مناطق همجوار استان مانند خرم آباد، بروجرد،اراک،همدان و.. میباشد که طرحریزی آن در زمان محمدرضا شاه پهلوی بودهاست و در حال حاضر در سه واحد فعالیت میکند. واحد شماره یک این شرکت در سال ۱۳۳۸ افتتاح شد.همچنین نیروگاه گازی دورود یکی از منابع تأمین انرژی در لرستان است که اخیرا سومین واحد این نیروگاه نیز راه اندازی شده است.مجتمع صنایع نظامی بنیهاشم که در شرق شهر دورود قرار دارد از زیر مجموعههای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است و در زمینه تولید تجهیزات نظامی فعال است.این کارخانه از مجموعههای اقتصادی شرکت توسعه سرمایهگذاری امیرمنصور آریا بود که چند سال بعلت مسائل و مشکلات قضایی به حالت تعطیل درآمد و در تابستان ۱۳۹۵ با حضور آقای رحمانی فضلی وزیر کشور مجدداً راه اندازی شد.
باشگاه فوتبال گهر دورود لرستان با نام پیشین گهر زاگرس، یک باشگاه فوتبال ایرانی در شهر دورود میباشد که در لیگ برتر ایران بازی میکرد. این باشگاه که در گذشته تحت امتیاز باشگاه داماش گیلان و توسط آقای مهراب حسنی در دورود آغاز به فعالیت نمود و به درخواست مردم به گهر دورود تغییر نام داد، در مهر ماه ۱۳۹۱ در قراردادی که به صورت اجاره به شرط تملیک است به حسن هدایتی، برادر حسین هدایتی واگذار و نام آن به استیلآذین گهر دورود تغییر نام یافت. تماشاگران دورودی در آن دوره از لیگ برتر از نظر ادب و فرهنگ در کشور به عنوان تماشاچیان اخلاق مدار معرفی شدند. بهطوریکه بعضی از بازیکنان مطرح کشور پس از بازی در ورزشگاه تختی دورود گفته بودند که این اولین بار است ما در جایی بازی میکنیم و به ما فحاشی نمیکنند.
از امکانات ورزشی شهر دورود میتوان به ورزشگاه 10،000 نفری تختی اشاره کرد.این ورزشگاه در مرکز شهر دورود قرار دارد و در گذشته محل بازیهای تیم گهر دورود در لیگ برتر بود.
خانه کشتی دورود از دیگر امکانات ورزشی شهر دورود است که در بهمن ماه 1387 افتتاح گردید.
دورود در مسیر اصلی شاه راه تهران-جنوب قرار دارد.وجود راه آهن مرکزی لرستان دورود را در زمرهٔ شهرهای پر بازدید ایران قرار داده است.فاصله زمینی دورود با خرم آباد ۸۲ کیلومتر،با تهران ۴۳۰ کیلومتر، با اصفهان ۳۵۳ کیلومتر، با اهواز ۴۱۰ کیلومتر،با همدان ۱۹۸ کیلومتر است.
فاصلهٔ شهر دورود با برخی از مناطق پر رفتوآمد:
بزرگراه دورود - بروجرد: این جاده تا پلیس راه دورود منطبق با «بزرگراه بروجرد - خرمآباد» است و از آنجا با طی ۱۵ کیلومتر دیگر در جهت جنوب شرقی به شهر دورود میرسد. طول این جاده ۴۵ کیلومتر است و سی کیلومتر نخست آن (بروجرد تا پلیس راه دورود) با نام قطعه «بزرگراه بروجرد-چالانچولان» نیز شناخته میشود.
بزرگراه دورود - ازنا: این جاده از دورود تا ازنا به مسافت ۴۴ کیلومتر است.
راهآهن سراسری ایران در دورود موجب رونق اقتصادی این شهر بودهاست. این خط که در زمان جنگ جهانی دوم توسط رضا شاه پهلوی ساخته شده از مهمترین علل پیشرفت دورود میباشد.اداره کل راه آهن لرستان واقع در شهر دورود است.همچنین قرار است 140 کیلومتر راه آهن از دورود به سمت خرم آباد احداث شود.
راهآهن استان لرستان به دلیل کوهستانی بودن مسیر یکی از مناطق پراهمیت شبکه ریلی ایران است. مسیر ریلی استان لرستان هماکنون ۲۱۵ کیلومتر است که در طول این مسیر ۱۵ ایستگاه ایجاد شدهاست. مسیر راهآهن لرستان دارای ۱۳۳ تونل است، همچنین این مسیر در کنار رودخانههای دز و سزار میباشد. ساخت راهآهن سراسری شمال به جنوب از سال ۱۳۰۶ آغاز و در سال ۱۳۱۷ به بهرهبرداری رسید. راهآهن لرستان ابتدا جزء ناحیه جنوب بود و در اواخر سال ۱۳۲۴ و پس از خروج متفقین از مناطق کوهستانی راهآهن جنوب بین ایستگاههای دورود و اندیمشک بوجود آمد.
اداره کل راهآهن لرستان از ابتدای استقلال از بخش جنوب در شهر اندیمشک مستقر بود. در حال حاضر این اداره کل به شهر دورود در استان لرستان منتقل شدهاست.
فرسودگی خطوط راهآهن منطقه لرستان همواره سبب ایجاد حوادث متعدد و مسدود شدن تنها خط ارتباط ریلی تهران به جنوب شدهاست.
طی طرحی که در دولت محمود احمدینژاد مطرح گردیدهاست با اختصاص بودجهای ۱۳۰۰۰ میلیارد ریالی راهآهن سراسری از شهر دورود به شهر بروجرد و شهرهای خرمآباد، کوهدشت، پلدختر و اندیمشک متصل کند. معاون ساخت و توسعه راهها و راهآهن وزارت راه و شهرسازی ایران سرعت ساخت در این طرح را ۱۰۰ کیلومتر در ساعت عنوان کردهاست.
پایانه مسافربری دورود واقع در شهرک سینا میباشد .در این پایانه به ۲۲ غرفه تجاری و ۸ غرفه داخل سالن برای شرکتهای مسافربری مجهز است و به مقاصد تهران، کرج، اراک، اصفهان، شیراز، اهواز، آبادان، کرمانشاه، سنندج، خرمآباد، دورود زنجان همدان وغیره… سرویس دهی میکند. همچنین پایانه غرب در جهت بهرهبرداری و توسعه در اختیار بخش خصوصی قرار گرفتهاست.
مراسم سوگواری واقعه کربلا در دورود از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است. آئین سقاخانه یکی از شاخصترین مراسم دهه اول محرم است که در آن برخی از خانوادههای دورودی بخشی از خانه خود را با پارچه، چراغ و تصاویر مذهبی، سیاه پوش میکنند و شب هنگام با گشودن درب و روشن کردن چراغ و نصب پرچم بر سر در منزل، به پذیرایی از میهمانان عزادار میپردازند. همچنین تعزیهخوانی یکی از رسوم شهرستان دورود در ایام ماه محرم است. قدمت برگزاری تعزیه در برخی از نقاط دورود به بیش از 200 سال میرسد. ساز سرنا، از دیگر رسوم و فرهنگ مردم دورود است که در مراسم سوگواری یا جشنهای عروسی کاربردهای متنوع خود را دارد.
فعالیت سینمای کیهان در دورود به سال ۱۳۴۰ بازمیگردد. این سینما در سال ۱۳۶۹ مورد باز سازی قرار گرفت. دفتر سینمای کیهان در خیابان شریعتی واقع است و در زمینه برپایی جلسههای نمایش و برگزاری نمایش وارهها در دورود فعالیت می کند.اجرای کنسرتهای محلی و برپایی بزرگداشتها و نمایش فیلمهای سینمایی ایران در این سینما برگزار و پخش میشوند.
کتابخانه شهید بهشتی (ره) شهر دورود در سال 1346 تأسیس شدهاست که این کتابخانه تنها کتابخانه عمومی این شهرستان و هماکنون با حدود 12 هزار 535 جلد کتاب است و از ساعت 7:30 صبح الی 18:30 عصر فعالیت میکند.
در دورود همواره کشاورزی،جنگلداری و احداث شیلات بدلیل منابع آب کافی مورد توجه بودهاست.در دورود ۳۸،۷۲۱ هکتار زمین وجود دارد که در آن کشت صورت میگیرد که از این مساحت ۲۱،۱۳۰ هکتار به صورت آبی و ۱۶،۶۹۱ هکتار به صورت دیم آبیاری میشوند.د دورود گندم،جو، چغندر قند،نخود،لوبیا،برنج و سایر محصولات کشاورزی به صورت عمده کشت میشوند.
در جدول زیر واحدهای فعال در بخش کشاورزی و جنگلداری وشیلات درج شدهاست:
در دورود ۲۰،۳۲۲ هکتار، پارک جنگلی طبیعی وجود دارد و همچنین دارای ۱۰۰ هکتار ذخیره گاه جنگلی است.
راهآهن سراسری ایران در دورود موجب رونق اقتصادی این شهر بودهاست. این خط که در زمان جنگ جهانی دوم توسط رضا شاه پهلوی ساخته شده از مهمترین علل پیشرفت دورود میباشد.اداره کل راه آهن لرستان واقع در شهر دورود است.همچنین قرار است 140 کیلومتر راه آهن از دورود به سمت خرم آباد احداث شود.
سازمان خدمات ایمنی و آتشنشانی دورود که تا پیش از سال ۱۳۸۱ به عنوان واحد آتش فعالیت میکرد هماکنون به عنوان به صورت یک سازمان مستقل در سطح شهر فعالیت میکند و دارای چند ایستگاه مجهز میباشد.
این شرکت که در صنعت نفت و گاز و تأمین و توزیع فرآوردههای نفتی این شهر فعالیت میکند و وظیفه تاٌمین سوخت کلیه واحدهای تحت پوشش در مناطق شهری و روستایی را دارد، همچنین با ۷ جایگاه فرآورده مایع و ۵ جایگاه گاز سی ان جی سوخت اصلی مورد نیاز شهر را فراهم میکند.
این سازمان در سال ۱۳۸۴ و به صورت مستقل از شهرداری دورود فعالیت خود را آغاز کرد. در حال حاضر میزان فضای سبز شهر دورود ۱۲ مترمربع برای هر شهروند است.
برخی از پارکهای مهم شهر دورود:
سازمان اتوبوسرانی شهر دورود در سال ۱۳۸۰ و با بکارگیری ۹ اتوبوس فعالیت خود را آغاز کرد. این سازمان هماکنون به وسیله ۵۰ اتوبوس شانزده خط فعال در سطح شهر دارد. یکی از خدمات مطلوب سازمان اتوبوسرانی دورود، ارائه خدمات رایگان به نمازگزاران جمعه در مسیر رفت و برگشت میباشد که چندین سال است این خدماترسانی به بهترین نحو ادامه دارد.
الگو:راهآهن در ایران