11.1K
جَوانرود نام قدیم منطقهای؛ متشکل از شهرستانهای کنونی جوانرود (قلعه جوانرود)، پاوه، ثلاث باباجانی و بخشهای از روانسر در استان کرمانشاه میباشد. با ا...
جَوانرود نام قدیم منطقهای؛ متشکل از شهرستانهای کنونی جوانرود (قلعه جوانرود)، پاوه، ثلاث باباجانی و بخشهای از روانسر در استان کرمانشاه میباشد. با اضافه شدن بخشهایی از اورامان لهون به مرکزیت شهر نوسود در تقسیمات کشوری زمان پهلوی دوم، در مجموع این منطقه اورامانات خوانده میشد. امروزه جَوانرود نام شهری در استان کرمانشاه و مرکز شهرستان جوانرود است. مردم جوانرود کرد هستند و با گویش جافی سخن میگویند. جوانرود از شمال به اورامان لهون و پل دو آب، از جنوب به شهرستان سرپل ذهاب و از شرق به کرمانشاه و از غرب به خاک عراق متصل است. زبان مردم این منطقه کُردی (سورانی با گویش جافی) است. از لحاظ موقعیت جغرافیایی این شهر در مرکز منطقه اورامانات و در بین سه شهرستان پاوه، ثلاث باباجانی و روانسر محصور میباشد.
نام جوانرود برگرفته از قلعههای حکومتی متعددی است که در این منطقه در چند قرن اخیر توسط حکومتها بنا نهاده شدهاست. آثار و شواهد مکتوب بدست آمده در منطقه تاریخ و قدمت جوانرود و نامش را به بیش از ۷۰۰ سال میرسانند. حمدالله مستوفی در کتاب خویش از این منطقه با نام «الانی» یاد میکند.
حکومت جوانرود که جزء بلوک هجدهگانه سنندج است و آیتالله مردوخ کردستانی در کتاب خود بلوک جوانرود را متشکل از قریه آباد پاوه و نیز قلعه جوانرود و محال روانسر ذکر میکند بیشتر در دست والیان اردلان بوده اما حاکمان اصلی جوانرود که مشروعیت خود را از عامه مردم میگرفتند سید احمد بیگ جاف و فرزندان وی بودهاند. پس از او رستم بیگ وکیل بنا بر وصیت پدر سید احمدبیگ و نظر ریشسفیدان مسئولیت رهبری ایل را برعهده گرفت. بعد از او اولاد ارشد وی به این مقام میرسیدند. این یاسای ایلی با فوت محمد بیگ وکیل در سال ۱۳۶۳ ه.ش به پایان رسید. ایل غالب در جوانرود همواره جافها، به سرکردگی بیگ زادگان جوانرودی بودهاند.
غار کاوات از جمله غارهای دیدنی و معروف استان است که در سلسله کوههای شاهو در شمال دره باصفای قوری قلعه روستای شبانکاره از توابع پاوه واقع شده. دهانه غار در ارتفاع ۱۶۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد. در انتهای این محوطه بزرگ، شاخه اصلی غار، با دهانه کوچکتری شروع شده و از قسمت چپ شاخه اصلی، نهر کوچکی به اعماق سنگها فرو میریزد. پس از ۴۰ متر پیشروی، برکهای به طول ۱۵ متر و عمق ۷۰ سانتیمتر وجود دارد که در بعضی جاها، عمق آن به ۵٫۱ میرسد. در این قسمت غار به دوشاخه تقسیم میشود. این غار آب مورد نیاز شهرستان جوانرود و روستاهای توابع را فراهم میکند.
مردم شهرستان جوانرود مسلمان و سنی مذهب اند و تفکرهای آن از اکثریت به اقلیت عبارتند از: اهل تصوف - اخوان - سلفیت - مکتب قرآن، ...
جوانرود ۲۰ مسجد دارد که قدیمیترین مسجد این شهر، مسجد جامع قدیم است که تأسیس آن به سال ۱۱۸۷ شمسی بر میگردد (تا ۱۳۹۶، ۲۰۸ سال قدمت دارد) و سایر مساجد عبارتند از: مسجد دار الاحسان - مسجد شافعی - مسجد جامع جدید - مسجد قبا - مسجد ابراهیم - مسجد حضرت رسول - مسجد نبی اکرم - مسجد نور - مسجد دار السلام - مسجد دار الصفا - مسجد نبی الله - مسجد آل محمد - مسجد دار الصفا - مسجد یکتا - مسجد صلاح الدین ایوبی - مسجد خاتم الانبیا - مسجد عبدالقادر گیلانی - مسجد حمزه و مسجد خلفای راشدین