6.3K
سورک
سورَک (به انگلیسی: surak)یکی از شهرهای استان مازندران ایران است. این شهر مرکز شهرستان میاندورود است.روستای سورک در ۱...
معرفی شهر سورک
سورَک (به انگلیسی: surak)یکی از شهرهای استان مازندران ایران است.
این شهر مرکز شهرستان میاندورود است.
روستای سورک در ۱۵ دی ۱۳۷۵ تبدیل به شهر ودرسال۱۳۷۶شهرداری آن تأسیس گردید.
خاستگاه نامگذاری
شکل و تلفظ درست واژهٔ «سورِک» به صورت «SUREK» است. واژهٔ (سور) یک واژه کهن اوستایی است که اصل آن (سوئیرا) می‌باشد به معنای جشن و سرور. البته روی دیگری نیز برای این واژه قائل شده‌اند که در آن سور به معنی گل سرخ به کار گرفته شده‌است از آنجاییکه سورک در گذشته‌ای نه چندان دور مرکز تولید انار بوده‌است، در فصل شکوفه دادن درختان انار همه جا به رنگ سرخ درمی‌آمده‌است.
پیشینه
پیشینهٔ تاریخی سورک دقیقاً مشخص نمی‌باشد ولی آنچه مسلم است این است که این منطقه سابقهٔ طولانی تاریخی دارد. این شهر در دوران مختلف دستحوش حملات گوناگون شده‌است. در دوره قبل از اسلام توسط (سکا)ها ویران گشت. حکومت اسپهبدان مازندران به این منطقه رونق ویژه بخشید و باعث آبادی آن گشت. اما در زمان حکومت مرعشیان و میر تیمور مرعشی(۸۰۰ ه. ق) سادات مرتضایی که از سادات مرعشی بودند به حکومت سورک دست یافتند. (این موضوع می‌تواند دلیل خوبی باشد برای آنکه سورک قبل از۸۰۰هجری نیز دیاری آباد بوده و استقرار حکومت داشته‌است) در سالهای۹۷۰هجری در درگیری حکام مرعشی به دستور میر سلطان مراد سپاهی به سورک حمله می‌کند و آن را به آتش می‌کشد تا حکومت سادات مرتضایی را از سورک براندازد. در دوران حکومت میر سلطان مراد دوم سورک مورد تهاجم ملک بهمن قرار گرفت و بازار و خانه‌ها به آتش کشیده شد. در سفرنامه کنت دو گو بینو سیاح و سفیر فرانسه در دربار قاجار از سورک نام برده شده‌است. محمدعلی شاه قاجار نیز پس از شکست از مشروطه خواهان هنگام فرار صبح ر ادر سورک به سر برد و بعد از صبحانه به سمت روسیه گریخت.
موقعیت
سورک در ۱۲ کیلومتری شرق ساری واقع است. مردم آن به گویش مازندرانی صحبت می‌کنند. این شهر از غرب با شهرستان نکا همسایه می‌باشد و در فاصلهٔ حدوداً ۳۰ کیلومتری بهشهر قرار دارد. در شمال این شهر دریای مازندران و ساحل گهرباران قرار دارد.
در ناحیه جنوبی سورک و در حد فاصل کوهدشت، یک گسل سراسری با امتداد شمال شرقی-جنوب غربی وجود دارد که ناحیه دشت را پایین انداخته‌است. در حوزه این شهر ۳تیپ ناهمواری دیده می‌شود: ناهمواری‌های بخش جنوبی که ارتفاع آن بین۲۰۰تا۸۰۰متر متغیر است و آخرین عوارض برجستگی البرز می‌باشد که در گذشته پوشیده از جنگل و اکنون باغات میوه هستند. ناهمواری میانی که قسمت عمده سطح حوزه را تشکیل می‌دهد و از جلگه نسبتاً هموار آبرفتی تشکیل شده‌است که با شیب ملایم به سمت شمال و دریای مازندران کشیده شده‌است. بخش شمال که ادامه جلگه‌ها به سمت دریاست و در امتداد ساحل به شکل زمین‌های ماسه زار و مردابی می‌باشد و۱۰تا۳۲متر از سطح دریای کاسپین بالاتر است.
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت این شهر (۲٬۳۷۷خانوار) برابر با ۸٬۸۱۷نفر، سرشماری سال۱۳۹۰ برابر ۸۸۶۷نفرجمعیت بوده‌است. زبان مردم شهر سورک زبان مازندرانی است.
ساختار سیاسی
وضعیت موجود و همچنین ساختار تقسیمات کشوری فعلی میاندرود به صورت دقیق شامل پارامترهای زیر است:
۱- وسعت کلّی منطقه حدود ۴۸۳ کیلومتر مربع است.
۲- به لحاظ ساختاری، شاکلهٔ وجودی منطقه عبارتند از:
۲–۱- یک شهر به نام سورک
۲–۲- دو بخش مرکزی و گهرباران
۲–۳- تعداد ۴۵ پارچه روستا
- دهستان میاندرود بزرگ به مرکزیت روستای اسلام‌آباد با ۶ روستای تحت پوشش
- شهریارکنده
- محمدآباد دشت ناز
- پلنگ آزاد
- بیشه سر
- زیت سفلی
- زیت علیا
- دهستان کوهدشت شرقی به مرکزیت روستای جامخانه با ۲ روستای تحت پوشش
-پیله کوه
- اسرم
- دهستان کوهدشت غربی به مرکزیت روستای دارابکلا با ۱۲ روستای تحت پوشش
- کیاپی
- لالیم
- انجیل نسام
- بادله
- مرسم
- اوسا
- سرتا
- جناسم
- موسی‌کلا
- وارمی
- بازیارخیل
- سنه کوه
- بخش گهرباران به مرکزیت روستای طبقده با دهستانهای زیر:
- دهستان گهرباران شمالی به مرکزیت روستای طبقده با ۱۱ روستای تحت پوشش
- اناردین
- عزت الدین
- چمازتپه
- دلمرز
- ولوجا
- برگه
- تجن لته علیا
- تجن لته سفلی
- محمدآباد گهرباران
- حسن‌آباد
- تازه آباد سپاه
- دهستان گهرباران جنوبی به مرکزیت روستای ماکران با ۹ روستای تحت پوشش
- ورندان
- ورکلا
- آسیابسر
- بزمین آباد
- عباس‌آباد حلمسر
- قندارخیل
- سوربن
- قاجارخیل خورندین
- سیاه چنار
مذهبی
مردم این شهر مسلمان و پیرو مذهب شیعه اثنی عشری می‌باشند. مراسم عزاداری این شهر در ماه محرم و بخصوص در روز عاشورا بسیار شهرت دارد و هر ساله جمعیت زیادی برای مشاهده این مراسم از شهرها و استان‌های گوناگون به این شهر می‌آیند. این مراسم سالهای سال است که توسط مردم سورک برگزار می‌شود. در این روز پس از مراسم عزاداری و نماز ظهر عاشورا از میهمانان شهر در منازل مردم پذیرایی می‌شود. مراسم عاشورای سورک بزرگترین مراسم عزاداری منطقه در روز عاشورا می‌باشد.
جاذبه‌های طبیعی
دشت ناز دشت ناز منطقه‌ای در ۲۹ کیلومتری شمال شرق ساری است. پیش از انقلاب اسلامی ایران، این منطقه که جزء زمین‌های ماترک رضاشاه بود، توسط عبدالرضا پهلوی توسعه یافت و در آن فرودگاه، کشاورزی مکانیزه و پناهگاه حیات وحش احداث گردید. این منطقه در شهرستان میاندورود به مرکزیت سورک واقع گشته‌است و راه دسترسی آن از سه راه سورک به سمت ساحل گهرباران می‌باشد.
این منطقه حدود ۵۵ هکتار وسعت دارد و مرکز اصلی تکثیر در اسارت زیرگونه در آستانه انقراض گوزن زرد ایرانی است.
پناهگاه حیات وحش دشت ناز در موقعیت جغرافیایی N364205 E531211 در استان مازندران و در ۲۹ کیلومتری ضلع شمال شرقی ساری واقع شده‌است. مساحت آن در حدود۵۶ هکتار می‌باشد. پوشش گیاهی: بلوط، انجیلی و ممرز. پناهگاه حیات وحش دشت ناز با مساحتی بالغ بر ۵۶ هکتار طی مصوبه شماره ۶۳ مورخ ۲۱/۵/۱۳۵۴ شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان پیوست این پناهگاه که در حدود ۵۵ هکتار وسعت دارد و در شمال شرقی ساری با فضایی از جنگلهای جلگه‌ای قرار گرفته، از سال ۱۳۴۶ به صورت محل تکثیر گوزن زرد ایرانی درآمده‌است. در این پناهگاه ضمن حفاظت و نگهداری گوزن زرد ایرانی که تعلیف آن‌ها دستی صورت می‌گیرد همه ساله تعدادی از گوزن‌های تولید شده را به زیست‌گاه‌های اصلی، یعنی حواشی رودخانه دز و کارون منتقل می‌کنند. تعدادی از گوزن‌های این پناهگاه به جزیره اشک در دریاچه ارومیه نیز انتقال داده شده‌اند. پیرامون این پناهگاه حصارکشی شده‌است و گوزن‌ها را از پشت دیوارهای سیمی می‌توان مشاهده کرد.
ویژگیهای منطقه وجود دریای سحرانگیز گهرباران و دامنه‌های آرامش بخش و روح‌افزای کوه‌های البرز و نیز جنگل سرسبز و فرح‌انگیز میاندرود به همراه حدود ۲۷ نقطهٔ ثبت شدهٔ گردشگری، از قابلیتهای فراوان این منطقه در توریسم است. این منطقه کوهستانی که از جنگلهای هیرکانی پوشیده شده‌است یکی ا ز منحصربه‌فردترین اکوسیستم‌های طبیعی کشور را دارا می‌باشد. وجود بیش از۴۴۷ گونه گیاهی خود مبین این موضوع است. از گونه‌های مهم گیاهی می‌توان از ممرز؛ راش؛ توسکا؛ انجیلی و لیلکی و از گونه‌های مهم جانوری می‌توان از گوزن زرد؛ مرال؛ شوکا؛ گربه جنگلی و قرقاول نام برد.
این پناهگاه زیستگاه یکی از نادرترین گونه‌های گوزن در جهان، یعنی گوزن زرد ایرانی است. عوامل تهدیدکننده: از مهمترین عوامل تهدید می‌توان از اقزایش گونه گوزن زرد که خطری بالقوه برای گونه‌های اندمیک منطقه به حساب می‌آید نام برد.
ویژگی و سیمای عمومی منطقه (شامل وضعیت توپوگرافی، چشم‌انداز، پو شش گیاهی وگونه‌های شاخص گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه‌های شاخص و کریدورها) بصورت لکه جنگلی جلگه‌ای بازمانده از اراضی جنگل جلگه‌ای در دشتی هموار و گونه‌های غالب آزاد و بلوط،
جاذبه‌های اکوتوریستی: اراضی جنگلی جلگه‌ای و نزدیک به شهر و روستا و جاده اصلی سورک-گهر باران
وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی: جوامع محلی و سکونت گاه‌های روستائی و معیشت کشاورزی و باغداری
تعارضات مهم منطقه: فشار ناشی از نگهداری و تکثیر گوزن زرد طی بیش از ۵ دهه، و تخریب پوشش جنگلی و عدم رویش درختچه‌ها ی جدید و جایگزینی
تجهیزات و امکانات: تجهیزات و امکانات حفاظتی مراکز محیط بانی و سر محیط بانی و با ۱ دستگاه خودرو و ۲ موتور تریل و تراکتور
سایر ملاحظات :در حال حاضر به عنوان مر کز تکثیر گوزن زرد ایرانی محسوب می‌گردد.
شرکت زراعی دشت ناز
شرکت زراعی دشت ناز در جاده ساری به سورک و در جاده گهرباران به دریای مازندران واقع شده‌است. کل اراضی شرکت ۳۱۰۰ هکتار بوده که ۲۶۷۸ هکتار از زمین‌ها قابل کشت و مابقی اراضی را کانال‌های آبرسانی و زهکشها و جاده‌های ارتباطی بین مزارع بطول حدود ۵۰ کیلومتر و زهکشها بطول ۱۷۰ کیلومتر و سایر تأسیسات، ساختمان اداری و انبارها و هانکار ماشین آلات و ساختمان کمپوست را تشکیل می‌دهد. این شرکت با پیشینه ۵۰ ساله پس از پیروزی انقلاب حسب فرمان حکومتی بنیانگذار جمهوری اسلامی امام خمینی با کلیه اراضی، ساختمانها، تأسیسات و سایر اموال منقول و غیرمنقول موجود دراختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفته و پس از ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها در سال ۱۳۶۵ فعالیت خود را بر مبنای مفاد اساسنامه در امور کشاورزی تاکنون ادامه داده‌است شرکت دشت ناز با برخورداری از ده‌ها کارشناس و کارگر ماهر و با استفاده از تجهیزات، ماشین‌آلات و تکنولوژی پیشرفته و سیستم مدرن آبیاری تحت فشار یکی از واحدهای تولیدی معتبر کشور در امور تولید بذور استراتژیک نظیر ذرت هیبرید، سویا، گندم و همچنین تولید شالی هیبرید و ماهیان گرم آبی و سبزی و صیفی و کمپوست (تولید قارچ) است. شرکت دارای دو واحد آببندان دو منظوره به گنجایش ۵ میلیون مترمکعب جهت ذخیره آب و پرورش ماهی گرمابی به میزان ۴۵۰ تن و بچه ماهی بمیزان ۳۰ تن می‌باشد. میزان تولیدات شرکت مقدار ۲۱هزار تن محصول همگن شده بر اساس گندم بوده که شامل: گندم بذری، کلزا، ذرت دانه‌ای و بذری و ذرت علوفه‌ای، شالی، سویا، ماهی، لوبیا سبز، سبزی و صیفی و کمپوست می‌باشد. تعداد نیروی انسانی شرکت زراعی دشت ناز ۴۴ نفر پرسنل دائم و ۱۹ نفر پرسنل قراردادی می‌باشد. همچنین شرکت از وجود ۲۵۰ نفر پرسنل فصلی جهت پیشبرد امورات زراعی طی مدت یکسال استفاده می‌نماید.
اهداف دراز مدت شرکت: شرکت زراعی دشت ناز در نظر دارد با استفاده از کارشناسان خبره و بهره‌مندی کامل از توان کارشناسی و نظرات مشورتی اساتید فن با عنوان گروه مشاوران و متخصصین، اهداف زیر را محقق سازد.
- توسعه کشاورزی پایدار
- حفظ و تقویت بستر تولید یعنی خاک به منظور پایداری در تولید
- کاهش مصرف سموم با تولید زنبورهای تریکوگراما و براکون به عنوان حشرات پارازیتگر جهت ایجاد مبارزه بیولوژیکی علیه آفات مزارع
- بالا بردن سطح زیر کشت با انجام کشتهای مضاعف (دو کشت در یکسال زراعی)
- بالا بردن کیفیت تغذیه‌ای جهت مصرف انسان و دام
- حفظ محیط زیست
- استفاده بهینه از آب و خاک و بالا بردن راندمان آبیاری با ایجاد سیستم‌های تحت فشار پیشرفته در سطح کل مزارع شرکت
- بالا بردن دانش فنی کارشناسان شاغل و بکارگیری نیروهای متخصص با توجه به دارا بودن پتانسل‌های بالقوه بالا در شرکت
- ایجاد طرحهای تحقیقاتی به منظور افزایش تولید در واحد سطح و گزینش ارقام جدید از ارقام سازگار در منطقه
- برنامه‌ریزی شرکت به منظور تولید بذور استراتژیک مورد نیاز کشورو منطقه
- ایجاد طرحهای نوین کشاورزی به عنوان الگوی و پایلوت کشاورزی منطقه
- آموزش و بازدید دانشجویان و کارشناسان کشور از شرکت به منظور آشنایی با اصول کشاورزی مدرن
- تنوع در تولید و توسعه آن در سطح منطقه
- کاهش هزینه تولید
- رعایت اصول بهزراعی
- بهینه‌سازی مصرف کود و استفاده مؤثر و متعادل از انواع کودهای شیمیایی برای نیل به حداکثر تولید و پایداری آن در خاک و در نهایت بهره‌وری در تمام شاخص‌های مهم کشاورزی.
کارخانه نکا چوب
این کارخانه از سال ۱۳۵۰ به منظور بهره‌برداری از جنگلها تأسیس گردید. این کارخانه از لحاظ موقعیت مکانی هم‌اکنون در حاشیه شهر سورک قرار دارد، ولی به موجب ماده ۵ اساسنامه آن، مرکز اصلی این شرکت شهرستان ساری است. این کارخانه بهمراه شهرک مسکونی آن واقع در مرز شهرستان هستند؛ که ان شهر را شاه باد می‌نامند. کارخانه این روزها به علت‌های نا معلوم بسیاری از دستگاه‌های ان خوابیده‌است و هم‌اکنون بخش نوپان ان در حال فعالیت می‌باشد.
فرهنگی
دانشگاه منابع طبیعی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری یکی از دانشگاه‌های دولتی ایران در استان مازندران است و تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌باشد. این مجموعه آموزشی-پژوهشی در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی به صورت یک واحد آموزشی غیرانتفاعی به منظور ایجاد دوره‌های آموزش کشاورزی با نام مدرسه عالی مهندسی کشاورزی تأسیس گردید. رشته‌هایی که در بدو تأسیس پذیرای دانشجو گردید، رشته‌های کشاورزی عمومی، جنگل و مرتع و دامپروری بود. در سال ۱۳۵۸ این مرکز آموزش عالی به همراه چند مرکز دیگر زمینهساز ایجاد دانشگاه مازندران به مرکزیت شهر بابلسر گردیدند. پس از ارتقاء امکانات و قابلیتهای مورد نیاز یک مؤسسه آموزشی، از اواخر سال ۱۳۷۶ دو دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی به‌طور منفک از هم مجوز تأسیس دریافت نمودند و از سال تحصیلی ۷۹–۱۳۷۸ نیز رسماً فعالیت آموزشی خود را آغاز کردند.
دانشکدها
- دانشکده علوم زراعی
- دانشکده مهندسی زراعی
- دانشکده علوم دامی و شیلات
- دانشکده دانشکده منابع طبیعی
- پردیس بین‌المللی دانشگاه
- پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی
- پژوهشکده اکو سیستم خزری
- مرکز رشد واحدهای فناوری طبرستان
این دانشکده در کنار مسیر دسترسی سورک به ساری قرار گرفته و از لحاظ جغرافیایی در منطقه میاندرود واقع گشته‌است.
محصولات
محصولات کشاورزی سورک برنج، مرکبات و توتون می‌باشد. بخش عمدهٔ کشاورزی منطقه مربوط به شالیزارهای برنج و باغات مرکبات می‌باشد. البته به تدریج از وسعت مزارع کاسته و تبدیل به اراضی غیر زراعی و عمدتاً مسکونی می‌شود.
در شهر سورک ادارهٔ دخانیات نیز مستقر می‌باشد که مسئولیت فراوری محصول توتون کشت شده در روستاهای اطراف را برعهده دارد. دخانیات سورک در فاصله ۱۰ کیلومتری ساری- نکاء واقع شده از محوطه به وسعت ۱۱۰۰۰۰ متر مربع در واحد کارخانه عمل آوری و انبارها نگهداری و خرمنگیری مستقر می‌باشد که ظرفیت کارخانه جدید ریدرائینگ ۵/۷ تن در ساعت با دستگاه‌های مکانیزه جدید با واحد آزمایشگاه کنترل کیفی مدرن احداث گردیده‌است .
این اداره زیر نظر شرکت دخانیات ایران و دفتر مازندران می‌باشد. روستاهای بزرگی چون دارابکلاء (سورک)، چلمردی (نکا)، مراکز کشت ویرجینیا و روستاهای تیرتاش و لمراسک (بهشهر) و جامخانه (سورک) مراکز اصلی کشت باسمأ مازندران می‌باشند، که دارای بیش از ۵۰ سال سابقه توتونکاری می‌باشند. هم‌اکنون مجتمع دخانیات مازندران دارای ۴ اداره کشت و دو اداره ستادی که وظیفه ارائه خدمات فنی و ترویجی و تولید توتون را به عهده داشته و عبارتند از:
- ۱- اداره دخانیات یک سورک
- ۲- اداره دخانیات دو ساری
- ۳- اداره دخانیات سه سورک
- ۴- اداره دخانیات بهشهر
- ۵- اداره کشت و ترویج
- ۶- اداره خرید و نگهداری
پانویس
- بلندا و جایگاه
پیوند به بیرون
- https://www.miankhabar.ir
گالری تصاویر سورک
خاطرات شما از سفر به سورک نگارش خاطره
