گورچین قلعه یا گویرچین قالا، روستایی است از توابع بخش انزل و در شهرستان ارومیه استان آذربایجان غربی ایران. گورچین قلعه در ۷۰ کیلومتری شهرستان ارومیه و ۵۰ کیلومتری سلماس در کرانه دریاچه ارومیه واقع است که قدمت زیادی دارد.

این روستا به قالا و گورچین قالا نیز معروف است.

جمعیت این روستا در دهستان انزل شمالی قرار داشته و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۳۵۲ نفر (۱۵۱ خانوار) بوده‌است. مردم روستای گورچین قلعه به زبان ترکی آذربایجانی تکلم می‌کنند.

گورچین قلعه در ۷۰ کیلومتری شهرستان ارومیه در کرانه دریاچه ارومیه قرار دارد از قدمت زیادی برخوردار است. این روستا توسط کوه‌های بی‌داغی (بیگ داغی)، قوزئی - منطقه مرتفع و سلسله کوه‌های باشلار احاطه شده و مشرف به دریاچه ارومیه است.

اثر باستانی کاظم خان داشی در زمان‌های مختلف از جمله جنگ جهانی اول و جلولوق پناهگاه اهالی هفت روستای اطراف بوده‌است و نام آن به یاد «کاظم خان قوشچی»، فرمانده افراد محافظ روستا که خود اهل قوشچی بوده نامگذاری شده‌است در قدیم کاظم خان داشی به قیرخلار (۴۰ نفر) نیز معروف بوده‌است. به روایت کهن سالان روستا در زمان‌های قدیم عده‌ای (گویا ۴۰ نفر) از دست حاکم ظالم منطقه فرار کرده و مدتی در این محل پناه گرفته‌اند و به همین مناسبت تا قبل از جنگ جهانی اول و حضور کاظم خان در این محل به اسم قیرخلار بوده‌است

کاظیم خان داشی یا کاظیم داشی قبلاً و موقعی که آب دریاچه ارومیه کم نشده بود به صورت شبه جزیره ای بود که با یک آبراه کم عرض به خشکی متصل می‌شد این روستا در همسایگی روستاهای قالقاچی، قره باغ، بویداش (نجف‌آباد (ارومیه)) و مغارتل (مقیطالو) واقع شده و با مرکز بخش انزل (شهر قوشچی) حدود ۲۰ کیلومتر فاصله دارد.

بادام، گردو، انگور و هندوانه دیمی مهم‌ترین محصولات باغی گوورچین قالا هستند.

پیشینه

در دهه ۶۰ این روستا یکی از پرجمعیت‌ترین روستاهای منطقه بوده و علاوه بر مدرسه ابتدایی دخترانه و پسرانه جداگانه و مدرسه ۶ کلاسه راهنمایی (۳ کلاس دخترانه و ۳ کلاس پسرانه) دارای کتابخانه عمومی، ۳ باب چایخانه (اصطلاح ترکی = قهوه‌خانه) بیش از ۱۰ مغازه سوپرمارکت با اجناس متنوع از جمله پارچه فروشی (بابایی و رحمتی)، سیم کشی (محمدعلی پسندیده)، کاسه بشقاب چینی (رحمت)، نوشت ابزار (صاحب مغازه پدر شهید علیشاه بیرام بود ولی اغلب به خودش علی شاه می‌گفتند)، حبوبات، بادام، گردو و … (قهرمان رحمتی)، وسایل پلاستیکی (قربان حاجی) و مغازه معروف موسی نوری (که آن زمان مشهدی موسی خوانده می‌شد و بعداً حاجی شد) در زمان خودش هاپرمارکتی بود (به غیر از سوپرمارکت، انواع میخ و پیچ و کفش و دمپایی و .. در آن یافت می‌شد) و چندین سوپرمارکت معمولی که دکان خوانده می‌شدند (دکان سیف اله شمس، دکان مرحوم حاج ولی احمدپور، دکان عبداله اسماعیل‌زاده، دکان مشهدی آقاولی معرفی که به مشهدی آقاولی کدخدا معروف بود و … وجود داشت.

سه دستگاه مینی بوس روزانه طی دو نوبت جمعاً نوبت مسئول انتقال افراد روستا به شهر و بالعکس بودند، بعدها با توجه به مهاجرت بی‌رویه مردم روستا به شهر فقط مینی بوس سید جلال ساداتی مانده بود که او هم پس از تصادف در مسیر بازگشت به روستا ضمن کشته و زخمی شدن چند نفر، مینی بوس هم داغون شد و جایگزین نشد.

«گورچین‌قلعه» قطب بوم‌گردی آذربایجان‌غربی

طبق خبر فارس نیوز این روستا قرار است به قطب بوم گردی استان تبدیل شود و در این رابطه برخی کوچه‌ها سنگ‌فرش شده و برخی دیوارها با کاه گل صنعتی پوشانده شده و کف کوجه‌ها به تازگی در حال آبرو کشی است.

منابع