قره‌آغاج چرچیلو

348

قره‌آغاج چرچیلو

قره‌آغاج چرچیلو یا قره آغاج کلان از روستاهای دهستان یافت و از توابع بخش مرادلوی شهررَضِی(رزی) می باشد که خود شهر رضِی از زیرمجموعه های شهرستان ...

با سلام خدمت شما بیننده گرامی ! اطلاعات نمایشی در زیر از ویکی پدیا جمع آوری شده و ممکن است قدیمی یا صحیح نباشند. لطفا با نشر صحیح اطلاعات ما را یاری کنید.

معرفی روستای قره‌آغاج چرچیلو

قره‌آغاج چرچیلو

قره‌آغاج چرچیلو یا قره آغاج کلان از روستاهای دهستان یافت و از توابع بخش مرادلوی شهررَضِی(رزی) می باشد که خود شهر رضِی از زیرمجموعه های شهرستان مشکین شهر، واقع دراستان اردبیل است. این روستا در تقسیمات کشوری گذشته جزءشهرهای کلیبر، اهر و هوراند آذربایجان شرقی بوده است.

آثارتاریخی و مناطق بکردست نخورده ی گمنام بسیاری در "دهستان یافت" به خصوص دراطراف روستاهای "چرچیلو" ،"قره آغاج کلان"، "کنچوبه"، "گیرده گول" و "کلم نو" و "دیکدرق" که در محاصره ی کوه های بلندقره داغ قراردارند وجوددارد.

یکی از این آثار قلعهٔ گیندیمان یاگندیمناست که مادر شاه طهماسب هم برای مدتی درآن جا زندگی می‌کرده و در میان جنگل‌های میر گور و آیی دره سی و در کنارعیباقشلاقی روستای قره آغاج کلان قرار دارد و آثار باستانی و قبور زیادی دراطرافش دیده می‌شود که برای عموم اهالی منطقه و ایران ناشناخته است. کسانی که به منطقه ی گندیمن می روندمی توانندمزه خیاروشویدوزرشک وحشی وتخم وگوشت پرندگان خوشمزه را به همراه نوعی سبزی کمیاب به نام" وَجَلَه "بچشند( گیاه وَجَلَه بیش تردرجنگل های میرگور ونزدیک قلّه ی گندیمن رشدمی کند)وازآب چشمه ی شرف بولاغی(چشمه ی شرف)درکنارعیباقشلاقی بنوشندکه تمیزکننده ی کلیه وآبی کم نظیراست.همچنین درناحیه گندیمن و اطراف جنگل های لنگان خشخاش وحشی ویژه ی تریاک فراوان رشدمی کندوعلی رغم سعی درریشه کنی توسط مسوولین به دلیل صعب العبوربودن منطقه رشداین گیاه به صورت فراوان تا سال 1378ادامه داشته ودستگا های ذی ربط دراین زمینه موفق عمل نکرده اند.عده ای ازقشلاق نشینان و اهالی روستا درنیمه دوم خردادماه دراین ناحیه به مدت دو هفته چادرزده وشیره ی خشخاش ها راجمع آوری کرده وبه تریاک تبدیل می کنندوهمچنین گیاه این نوع خشخاش را جمع آوری کرده ودرزمستان آن را درآب جوشانده وتریاک درست می کنندکه بنابرگفته ی اهالی ؛تریاکی که ازشیره ی خشخاش بهاری این منطقه به دست می آیدنسبت به تریاکی که ازجوشاندن گیاه خشخاش درزمستان به دست می آیدبسیارمرغوب تر است وبه دلیل محرومیت وعدم دسترسی به مراکزدرمانی بیش تربه عنوان دارو کاربردداردالبته اهالی روستا خوردن مشروبات الکلی را به طورجدّی حرام وگناه می دانندولی مصرف تریاک وقلیان وسیگاروقماردرمراسم عروسی وشب نشینی ها و...درروستاهای دهستان یافت درزمانی بنده دراین روستاها خدمت می نمودم رایج بود.ازجمله یک هفته مانده به عید نوروز اهالی دوروستای قره آغاج کلان وکنچوبه درمیدانی که معمولا متعلق به فوتبال بوداعم از زن ومرد وپیروجوان جمع شده وازجهت ابراز شادی وتفنّن قماربازی می کردند.

بنابر مطالعات "سهراب شکرانه ننه کران" که از مهرماه سال 1376 تا مهرماه سال 1386 در روستاهای این منطقه و همسایگی آن آموزگار روستا بوده است قدمت آثار موجود در دهستان یافت گاهی به قبل از دورهٔ ی هخامنشیان (ماقبل تاریخ وعصرسنگی) می‌رسد و در جنگل‌های اطرافش برای شکار، خوک و کبک و قوچ و خرس و ... بسیار دیده می‌شود، که امروزه منطقه‌ای کاملاً بکر و دست نخورده محسوب می شود ."قلعهٔ پنبه " ،"قلعه ی شام و قبوراطراف" ،"پلنگلر" ،"دوبورلر "،"دوه داشی "،"قزاوغلان" ،"قشلاق کولیبان "،"قشلاق وزرق"،"قاسم قشلاقی"،تپه ی "شیخ مدی" و"تپه ی قالاچیق" وخطوط میخی ومصری حک شده برروی سنگ های اطراف رود "قره سو"،"پای چنار" و "آردوج لار" و ... در اطراف روستای کنچوبه و "گوری قبریستانی" واقع دربین کوره راه روستای کنچوبه وگیرده گول وهم چنین"قلعه ی قهقهه(که به قلعه ی خران، قلعه ی ماران، قلعه ی بُناب و قلعه ی جنق نیزمشهوربوده )"،"قلعه ی چوپان" ،"قلعه ی پریل" ،قلعهٔ گیندیمان وقبوراطرافش،"قز قلعه سی "،"جین دامی" و"دوه کوولی" و قبور و موارد ساروج مالی شده موجود در نبی قشلاقی، محرم قشلاقی، عیبا قشلاقی، امامزاده ی پایین قلعه ی قهقهه، تپّه ی کاروانسرای قدیمی آن طرف پل چوبی رودخانه ی قره سوی روستای قره آغاج چرچیلو به طرف مجیدآباد اهر و ... در اطراف روستای قره آغاج چرچیلو(کلان) برخی از مکان های دارای آثار تاریخی این منطقه به حساب می آیند. شکارگاه ومنطقه ی حیات وحش "گندیمن"،گونِی وقوزِی ویستان (ویستان شرقی و غربی) ، گَوری ، مشه باغی و قره تیکانّی که در میان کوره راه روستای چرچیلو و قره آغاج کلان با روستای "گیله دره"یا(کلّه درق) قراردارند و قزل دره واقع در میان راه قدیمی روستای قره آغاج کلان با "مجیدآباداهر" و کوهستان های سنگلاخی متّصل به روستای مولخاص اهر و جوی های وحشی به همراه گونه های گیاهی و حیوانی ناشناخته در این دهستان که در اردیبهشت ماه چشم هر بیننده ای را خیره می کنند از جمله زیبایی های طبیعی این منطقه به شمار می آیند.

ضمناً نام محلی بسیاری از مناطق دیدنی و تاریخی این ناحیه با گذشت سال ها در ذهن نویسنده به گرد فراموشی سپرده شده است و اطلاعات ارائه شده در کتاب های قلعه ی قهقهه و قره داغ خاستگاه تمدن های نخستین و تاریخ آذربایجان در مورد دهستان یافت به نظر خیلی ناقص می رسند.

از میوه های مشهور روستای قره آغاج چرچیلو(کلان) می توان به انواع توت شامل جیرتوت(توت سیاه)، خارتوت(توت قرمز)، توت بی دانه، شاه توت(ویژه ی دوشاب یا شیره گرفتن) نام بردکه نام جیرتوت با برخی از مراسمات عزاداری در این منطقه عجین شده است. هلو، شلیل، انواع زردآلو، تمشک، زالزالک، گردو، سیب، گیلاس، آلبالو، انار، گلابی، انواع انگور، هندوانه و خربزه و...و انواع صیفی جات اعم ازانواع خیاروگوجه وانواع سبزیجات و... انواع گیاهان دارویی و... در این منطقه به وفور یافت می شود. دوشاب(شیره ی) مخصوص واصل توت این روستا که در ظرف های سفالی باگذشت زمان به رنگ متمایل به زرد ودانه دانه شده درمی آید بی نظیر بوده و کمیاب است.

از خصلت های بارز مردم روستای قره آغاج کلان می توان به مهمان نوازی بی نظیر و گرم در میان روستاهای دهستان یافت، تعصبات خشک و طایفه گرایی شدید و غرور اشاره کرد.ازجمله تعصبات بی جای مردم روستای قره آغاج چرچیلودرسال۱۳۷۶وقبل ازآن می توان به نبردن زنان ودختران به دکترحتی درصورتی که امکان مرگ آنان حتمی بود،یا بازنکردن رادیو وبیرون نرفتن از روستا تا چهل روز،وقتی که یکی ازاهالی روستا فوت می کرداشاره نمودالبته پس ازکشیده شدن برق وجاده و... تحت تاثیررسانه ها وارتباطات وکم ترشدن محرومیت ،مراسماتی مثل شب نشینی وتعصبات بی جا و...درحال رنگ باختن است.اهالی روستادرزمان حضوربنده برای معلمین ارزش واحترام بسیارزیادی قائل بودندولی بعدها به دلیل رفتارنادرست ودوراز شان برخی ازمعلمان روستا کم ترشده است.

در دورانی که بنده دراین روستا آموزگار بوده ام به دلیل نبود جاده و آب و برق و... مردم این ناحیه بسیار محروم بودند. مثلا گوشت را پس از سرخ کردن نمک اندود کرده در ظرف سفالی ریخته و رویش را با روغن حیوانی می پوشاندند تا از فسادش جلوگیری شود. یا انار را در زیر خاک دفن کرده و زمستان درمی آورند یا انگور رود را آویزان می کردند تامقداری از آبش برود و در زمستان استفاده می نمودند گردو، مغزهسته ی زردآلو، توت و زردآلوی خشک به همراه دانه های بو داده شده از تنقلات زمستانی اهالی بوده و شب نشینی در این روستا در سال 1376 رایج بوده و مهمترین شغل اهالی باغداری و دامداری ، کشاورزی بود از جمله کاشت گندم و جو و یونجه و انواع پیاز که مهمترین محصول منطقه ی یافت است در این روستا هم رواج داشت.

از شاعران واساتید اخلاق گمنام قره داغ و روستای قره آغاج کلان می توان به مرحوم حسین تقی زاده قره آغاج چرچیلو که داری طبعی استوار در مدح اهل بیت و سرودن اشعار اجتماعی و اخلاقی و بیان لطیفه های پندآموز داشت اشاره کرد.(آدی حسین ،قاراداغدی مَحالی ***ایندیَنجَن هِچ چاشمیوب خیالی)دیوان اشعارایشان تاسال 1378نزدفرزندان وی محفوظ بوده است.شعرزیرکه بر روی سنگ مزارایشان نقش بسته ازآن شاعرمرحوم است.

***ائل کوچوبدی هِچ قالمیوب نِشانا/داملاراوچوب،باغلارقالوب ویرانا/"حسین"دییَرباخدوم اویان بویانا/ایندی بویوردّا دای آغلیان منم***

درعکس زیرکه درسال1377درمدرسه ی ابتدایی قدیمی شهیدفرهادبخشیان روستای کنچوبه گرفته شده است ازسمت راست به چپ به ترتیب آموزگارعادل اسدزاده،شاعرمرحوم حسین تقی زاده قره آغاج چرچیلو،آموزگارسهراب شکرانه ننه کران،مدیرمدرسه علی ساقی برگه دیده می شوند.

پل چوبی تاریخی روستای قره آغاج کلان به طرف مجیدآباداهربرروی روخانه ی قره سو

نویسنده ی مطلب : سهراب شکرانه ننه کران

خاطرات شما از سفر به قره‌آغاج چرچیلو نگارش خاطره

خاطره خود را برای دیگران بنویسید تا اگر کسی دوست داشت به این روستای سفر کند.
برای نوشتن خاطره ابتدا ثبت نام کنید.