آبدانان مرکز شهرستان آبدانان در استان ایلام، ایران. آبدانان در میان رشته کوه‌های زاگرس بوجود آمده‌است. شهرستان آبدانان چهارمین شهرستان پرجمعیت استان ایلام است و ۲۸۶ امین شهرستان ایران از نظر جمعیت است.

آبدانان طبیعت بکر و زیبایی دارد که در ایام تعطیلات عید نوروز گردشگران زیادی را از دورترین نقاط ایران به آبدانان می‌کشاند. جاده دسترسی به شهرستان آبدانان را می‌توان جاده خواهر جاده چالوس نامید زیرا از نظر زیبایی و پیچ‌ها شباهت زیادی با جاده چالوس دارد.
مرکز این شهرستان در دامنه جنوبی کبیر کوه، دامنه شمالی دینارکوه و دره با صفای رودخانه آبدانان در شمال امامزاده سید صلاح الدین محمد قرار دارد. در این منطقه منابع کانی فراوان مانند نفت و گوگرد و زاج وجود دارد و به خاطر آب فراوان و وجود جنگل‌ها و مراتع دارای زمین‌های مستعد کشاورزی و دام داری است. وجود آثار تاریخی و باستانی فراوان در این منطقه نشان از قدمت تاریخی این منطقه دارد. این منطقه از تاریخ و قدمتی دیرینه بر خوردار بوده و آثار ارزنده تاریخی سراسر آن را فرا گرفته‌است. آثار «گورگبران» و «قلعه کرودیت» وقلعه جولیان و قلعهٔ پشت قلعه از جمله این آثار می‌باشند و اهمیت تاریخی و قدمت آن را نشان می‌دهند. دریاچه‌های دوقلو ی سیاه گاو نیز سالانه افراد زیادی را جذب می‌کند این جاذبه گردشگری در ایران بی‌نظیر است.

موقعیت جغرافیایی

از شمال شرقی باشهرستان دره شهر، از شمال با بخش میمه شهرستان دهلران، از غرب با شهرستان دهلران و از جنوب با شهرستان اندیمشک همسایه‌است.

پروژه حفاری تونل شهرستان آبدانان با نام تونل «کبیر کوه» که ۵۳۰۰ متر طول دارد دومین تونل طولانی کشور است که تاکنون ۳۰۰۰ متر از این تونل حفاری شده‌است. این پروژه از سال ۱۳۸۹ه‍.ش کلید خورده‌است. این تونل یکی از بزرگترین طرح‌های تونل‌سازی کشور است که ساخت آن برای استان ایلام و شهرستان‌های حوزه جنوبی استان بخصوص شهرستان آبدانان از طرح‌های مهم و اثرگذار است.

طبیعت و دما

به دلیل وجود دو کوه کبیرکوه و دینارکوه از مناظر طبیعی بکر و پوشیده از درختان بلوط، بادام کوهی پسته کوهی، زالزالک و انجیر کوهی و گیلاس وحشی و … برخوردار است.

مهم‌ترین ارتفاعات این شهرستان کبیر کوه و دینار کوه با ارتفاع حدود ۲۲۰۰ متر است که این شهرستان را در خود محصور کرده‌اند.
این شهرستان چهار فصل می‌باشد.

منطقهٔ حفاظت شدهٔ دینارکوه

منطقه دینارکوه طی مصوبه شماره ۲۱۷ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ با وسعت ۴۰۵۷۹ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته‌است.

مرگ درختان بلوط، لورانتوس و گرد و غبار

بیماری لورانتوس: گیاهی است نیمه انگلی که پوشش جنگلی را به عنوان گزینه میزبان انتخاب نموده و در طولانی مدت مرگ تدریجی درخت را به دنبال خواهد داشت. در منطقه حفاظت شده دینارکوه در مناطق جنگلی سپاه و سرچنار جنگلهای بلوط به گیاه نیمه انگلی لورانتوس آلوده شده‌اند. در سال‌های اخیر خشکسالی و به علاوه پدیده ریزگردها موجب ضعیف شدن درختان جنگل‌های دینارکوه شده‌است. این روند درصورت ادامه تا ۳۰ الی ۴۰ سال آینده باعث نابودی منطقهٔ حفاظتی بین‌المللی دینارکوه خواهد شد.

آثار باستانی

از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی پشت قلعه در ۵ کیلومتری شهرستان و قلعه هزاردر در انتهایی خیابان هزاردر اشاره کرد. این قلعه‌ها به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که متأسفانه به دلیل بی‌توجهی مسئولین امر و نیز عدم رعایت مردم منطقه دچار تخریب زیاد گردیده‌است.

مردم آبدانان به گویش های زبان لری تکلم میکنند. و همچنین عده ای نیز به کردی تکلم می کنند.

معادن

این شهرستان دارای معادن عظیم نفت، گاز، گوگرد، چشمه‌های آبگرم… است که بهره‌برداری کلانی از آن‌ها صورت نمی‌گیرد و به اقتصاد منطقه کمکی نمی‌کند.

گردشگری

شهرستان آبدانان دارای مناطق گردشگری زیادی می‌باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به سه آبشار زیبای ماهوته، خروزان و تختان جولیان وچم کبود اشاره کرد. همچنین زیبایی این شهرستان در ایام عید نوروز دوچندان می‌شود.

مناطق سیاحتی-زیارتی-تاریخی شهرستان آبدانان که دارای صفحه‌های فعال در ویکی‌پدیا فارسی هستند در زیر آورده شده:

1. امامزاده سید صلاح الدین محمد
2. پشت قلعه آبدانان
3. دریاچه دوقلو سیاه گاو
4. روستای انجیره

این شهرستان مناطق گردشگری زیادی دارد که از بین آن‌ها این چهار منطقه صفحات فعالی دارند و می‌توانید با کلیک روی نام آن‌ها وارد صفحاتشان شوید.

[[۴: جاده آبدانان به زرین آباد و ملکشاهی پس از عبور از روستای انجیره به طبیعت بکر و زیبا وارد می‌شود که در ایام عید و تعطیلات محل تفریح و تجمع ساکنین شهرستان‌های آبدانان و دهلران است. از جمله این تفریحگاه‌ها می‌توان به میان وار - گرازان و تختان اشاره نمود]]

ترابری

به دلیل قرار گرفتن بین دوکوه دینارکوه و کبیرکوه از نظر ارتباطی مشکلاتی زیادی برای شهروندان شهرستان آبدانان ایجاد شده‌است زیرا راه ارتباطی به دره شهر و تهران، مسیری پر پیچ و خم است. با وجود این، این جاده مربوط به پیش از انقلاب ۱۳۵۷ است. این جاده در سال ۱۳۵۰ خورشیدی به سفارش ارتش ساخته شده‌است. جاده کبیرکوه بین به عنوان راه ارتباطی آبدانان-دره شهر مطابق اصول مهندسی ساخته شده‌است و از کبیرکوه می‌گذرد. این جاده توریستی در بهار منظره‌های جالبی را برای دیدن فراهم می‌سازد و در زمستان بدون داشتن زنجیر چرخ عبور از آن ممکن نیست. از دیگر راه‌های ارتباطی می‌توان به جاده مواصلاتی به خوزستان اشاره کرد که در سال ۱۳۷۰ به سفارش اداره راه و ترابری آبدانان ساخته شد.

فرودگاه

فرودگاه نظامی شهرستان آبدانان یکی از فرودگاه‌های فنی و دارای شرایط و استانداردهای ملی است که در سال ۱۳۵۲ به منظور مقاصد نظامی و استفاده‌های ترابری و لجستیکی نیروی هوایی احداث شده‌است. این فرودگاه در چهار کیلومتری شرق شهر آبدانان در دوران جنگ ۸ ساله نیز مورد استفاده‌های تدارکاتی و عملیاتی قرار می‌گرفت ولی در حال حاضر بی استفاده است.

چهره‌های سرشناس

• داریوش رضایی نژاد (دانشمند سرشناس هسته‌ای ایران)

منابع

• دیده‌بان محیط زیست و حیات وحش آبدانان