فولادمحله یا پولادمحله یکی از روستاهای زبان طبری‌زبان بخش شهمیرزاد در استان سمنان است. فولادمحله در 50 کیلومتری شمال شرقی شهر مهدیشهر ، ۷۵ کیلومتری شمال خاوری سمنان، ۷۰ کیلومتری دامغان، ۴۰ کیلومتری کیاسر و ۱۰۵ کیلومتری ساری قرار دارد. فولاد محله مرکز دهستان پشتکوه است. بر پایه سرشماری در سال ۱۳۹٥ جمعیت فولادمحله ٢،٥١٨ نفر (٨٥٢خانوار) و در سال ۱۳٩٠ ٣٬٩١٠ نفر (١٠٥٠ خانوار) و در سال ۱۳۷۵ ۱٬۸۱۵ نفر (۴۱۴ خانوار) بوده‌است. این روستا دارای ساختمان دهیاری، ساختمان شورای اسلامی، پاسگاه انتظامی، پایگاه‌های مقاومت بسیج، پایگاه هلال احمر واورژانس، ایستگاه اقلیم‌شناسی، سالن چندمنظوره ورزشی وزمین چمن طبیعی، خانه کشتی، خانه عالم، مرکز بهداشتی‌درمانی و خانه بهداشت، مرکزمخابرات، ساختمان ترویج کشاورزی، پست بانک، شرکت‌های تعاونی و... است.

فولادمحله تا قبل از سال ۱۳۶۲ از مازندران بخش دودانگه و چهاردانگه بوده‌است. زبان مردم فولاد محله زبان طبری است.

بر پایهٔ تقسیمات جدید دو دهستان از دهستانهای بخش دودانگه (یعنی نرم‌آب دو سر و پشتکوه) از این بخش جدا و به ترتیب به بخش چهاردانگه و شهرستان مهدی‌شهر پیوست شدند. پس از ارتقای مهدیشهر به شهرستان این شهر در بخش شهمیرزاد قرار گرفت.

خاستگاه نامگذاری

• روایت صنیع‌الدوله در سفرنامهٔ خود معروف به مطلع‌الشمس:

«در وجه تسمیه این قریه گویند فولاد نامی از اهالی خراسان قبل از استیلای عرب بر عجم به این ناحیه آمده و بنای این قریه را نهاده و چون اهالی مازندران قریه را محله می‌گویند اینجا را فولادمحله نامیده‌اند.»

• روایت حسین بنافتی در «شجرة الامجا فی تاریخ میر عماد» ص ۲۴:

«بعد از تخریب روستای بولا به مکان فعلی آمدند و روستایی بنا کردند که به آن بولا محله می‌گفتند بعد به تحریف و تعبیر به فولاد محله معروف گردید.»

فولادمحله در کتاب‌ها

• دهی است از بخش دودانگه شهرستان ساری ۱۳۰۰ نفر سکنه دارد. آب آن هفت رشته قنات و چشمه‌ها و محصول عمده‌اش غله و لبنیات است. زنان شال گلیم و کرباس می‌بافند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران پوشینهٔ سوم)
• هزارجریب بلوکی است بسیار معتبر هم دهات قشلاقی و هم دهات ییلاقی دارد. از طرف ساری که بخواهند آنجا روند کوه‌های بلند و راه‌های سخت دارد. دهات و خاکش منصل به دهات سمنان و دامغان می‌شود. فولاد محله یکی از دهات معتبر آنجاست .(افضل الملک، رکن الاسفار، ص ۱۴۴)
• فولاد محله نام یکی از روستاهای دودانگه (رابینو- سفرنامهٔ مازندران و استرآباد – ص ۱۸۷)
• در کتاب سازمان جغرافیایی ارتش فرهنگ جغرافیایی استان دوم سال ۱۳۲۹ آمده است: «فولادمحله از هزارجریب و قریه معتبر است که با پانصد خانوار و مرکز تابستانی حکام هزارجریب می‌باشد»
• شاهراه تاریخی پیش از اسلام راه ری، سمنان، شهمیرزاد، فولاد محله بود که راه تپورستان در نزدیکی فولاد محله جدا شده و با گذشتن از روستای باستانی پرور، کلیم، کاورد به دو شعبه تقسیم می‌شد. (اسدالله عمادی، بازخوانی تاریخ مازندران ص ۲۵)
• کریم خان زند در تعقیب خان قاجار تا تهران آمد و از آنجا شیخ علی خان را با چهل هزار سپاه از طایفهٔ افغان، ازبک و الوار را روانهٔ مازندران کرد. سپاه زند به فیروزکوه رسید و در فکر تصرف ساری بود. خان قاجار که دامغان را در محاصره داشت، از تصرف آن چشم‌پوشی و از راه «فولاد محله هزارجریب» به ساری رفت. (روضةالصفا پوشینهٔ ۹ ص ۷۵)

ورزش

بیسبال رشته ورزشی رایج و محبوب در این روستا است. آنچنان که تقریباً تمامی اعضا و کادر فنی باشگاه «دهیاری» از اهالی روستای فولادمحله هستند. این باشگاه در لیگ بیس‌بال باشگاه‌های کشور حضور دارد و بازی‌های خانگی این تیم در زمین بیسبال فولادمحله برگزار می‌شود. فولادمحله در تمامی رده‌های سنی این رشته ورزشی دارای تیم است. در سال ۱۳۸۸ این منطقه دارای ۴ بازیکن ملی پوش بیسبال بوده‌است.

ارتقاء به شهر

در سال ۱۳۹۱ به موجب آخرین سرشماری صورت گرفته، جمعیت فولادمحله حد نصاب شهر شدن را به دست آورد و این مسئله هم اینک در دست پیگیری است.

سیاستمداران

• مهدی احمدی فولادی که از اهالی این روستا به شمار می آمد، مدیرکل آموزش و پرورش استان مازندران در دوره اصلاحات بود.

پانویس

منابع

• سایت میراث فرهنگی سمنان بایگانی‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
• دانشگاه علوم پزشکی سمنان بایگانی‌شده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۰۶ توسط Wayback Machine