چلوگاومیشی، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان میناب در استان هرمزگان ایران است.در کتاب"بندرعباس و خلیج فارس" تالیف محمدعلی دارالسلطنه کبابی آمده است: چلو عبارتست از یک عرصه وسیع که سابق عمران جلگه میناب در آنجا بوده، و رودخانه از وسط چلو گذشته به دریا میرفت، در حفریات چلو آثار سنگ رودخانه دیده می شود، در موقعی که تعیین زمان آن ممکن نیست، رودخانه مجرای خود را تغییر داده و در مشرق چلو بستر افکنده و عمران اجاره را تشکیل داده. و چلو وسط خاصه و تراب و سفلی واقع است و همه آن عرصه وسیع حال زه زا شده، فقط در وسط آن یک نخلستان محقر موجود است و آن نخلستان آبیاری می شود از دو سه چشمه که در یک میدان مشرق چلو جوشیده و از موقع آن سه چشمه ارباب خیر و صلاح یک جدول به امتداد چهار یا پنج مایل بریده تا به تیاب که شن زار و بدون آب است رسانیده، و برکه ای در آنجا بنا کرده اند برای صادر و وارد و آن برکه از جدول (کانال) مزبور سرشار می شود. در مواقع معینه و علفهایی که مینابی ها از آن حصیر بافند از چلو عاید نمایند. و شکار گراز در چلو ممکن است. . . و نخلستان چلو به چلو معلمی معروف چون تعلق به احمد شاه خان معلمی داشته است، اسم چشمه مذکور چشمه زنگ است و نخلستان مزبور علاوه بر اسم فوق به چلو گاو میشی هم معروف است چون چند خانه از طایفه گاو میشی از اهل رودبار در آنجا ساکنند بدین اسم هم معروف شده. روستای چلو گاومیشی در بخش مرکزی شهرستان میناب، در استان هرمزگان واقع شده است. این روستا بین روستاهای دهو، ماشهران، تنبک، میرآباد و نصیرایی قرار دارد. تاریخ سکونت در این روستا به بیش از ۱۰۰ سال می‌رسد. روستای چلو گاومیشی به علت همسطح بودن با بستر رودخانه میناب و نشت آب این رودخانه در زمینهای روستا، این روستا دارای زمین های باتلاقی و چشمه های فراوان کم‌عمق بزرگ و کوچک بوده است. همچنین این روستا رویشگاه نیزارها و بیشه ها و زیستگاه پرندگان مهاجر، گاومیش، حیوانات وحشی همچون گرگ و گراز و مرکز مالاریا در استان هرمزگان بوده است. از مشکلات و معضلات اصلی مردم این روستا تا سال ۱۳۶۴ ، وجود آبهای سطحی و زه بالا و عدم امکان کشت غلات، صیفی‌جات و نیز عدم امکان ورود و عبور وسائط نقلیه موتوری و در نتیجه عدم امکان دسترسی مردم به بازار و شهر و روستاهای مجاور بوده است. در این روستای پر آب و باتلاقی صدها چشمه کوچک و بزرگ در سطح نیم متری می جوشید و جوی ها و جویبار های متعددی در روستا جاری بوده است و بعضاً آب آنها به روستاهای پایین دست جریان داشت. از جمله چشمه های بزرگ این روستا در آن زمان، منشأ و منبع آب جوی های بزرگ بودند می توان به چشمه گارم زنگی و گاو بازی ( گوبازی)، کل حسنی، نام برد. همچنین جوی های بزرگ زنگل، حیدری، جو سرخی از این چشمه ها جاری بوده و به روستاهای غرب چلو مانند، نخل ابراهیمی، مازغ و تنبک جهت آبیاری باغات و نخیلات روستاهای فوق بهره مند می شدند. به علت وجود آب فراوان و عدم نیاز به حفر چاه، کشت نخل در این روستا به سهولت امکان پذیر بود به طوری که بیشترین نخلستان در کشور ایران بعد از استان خوزستان در این روستا وجود داشت که خرمای منطقه را تامین و بخش عمده‌ای را به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌کردند. اما امکان کشت غلات و صیفی و جالیز به علت زه زا بودن اراضی وجود نداشت. آب شرب اهالی روستای چلو گاومیشی از چشمه ای به نام چشمه حسین علی که در وسط محله قرار داشت تامین می شد. این چشمه از عمق بیست سانتی متری زمین می جوشید. همچنین آب شرب مردم روستای میرآباد(رودباریها) که در شرق چلو گاو میشی واقع شده است از چشمه کل حسنی که چشمه پرآب و عریضی بود تامین می گردید. ضمنا مردم میرآباد از آب این چشمه جهت استحمام استفاده می کردند.

از حدود بیست سال قبل از انقلاب اسلامی، آب آشامیدنی روستای بندری تیاب از طریق لوله کشی از یکی از چشمه های واقع در روستای چلو گاومیشی به نام چشمه گاوبازی( گو بازی) تامین می گردید و تا اوایل انقلاب اسلامی مردم تیاب از این آب استفاده می نمودند. متاسفانه چند سال قبل از انقلاب اسلامی عده زیادی از مردم روستای به علت وجود مالاریا و یا زه زا بودن زمین ها و وجود آب های فراوان و مزاحم و نداشتن راه دسترسی ناچار به مهاجرت به شهر میناب و شهر بندرعباس شدند. ساکنین چلو گاومیشی که اکثراً اصلیتی عرب داشتند تا همین اواخر قدیمی های آنها عربی صحبت می کردند و حدود یکصد سال پیش یا کمی بیشتر چون گله های گاو میش داشتند از بصره عراق به طرف خوزستان و از آنجا به سمت جنوب استان فارس و سرانجام به روستای چلو گاومیشی که مناسب پرورش گاومیش بود، مهاجرت نمودند و به شغل پرورش گاومیش ، گاو و اسب اشتغال ورزیدند. در این هنگام خانی به نام بی بی شریفه مادر ابراهیم خان و از اجداد احمد شاخان معلمی وارد روستا می شود و ادعای مالکیت کل روستا را می نماید و مردم را از کشت نخل منع می کند و سرانجام طی قرارداد شفاهی به آنها اجازه کشت می دهد به شرطی که سه چهارم آنچه کشت می‌کنند متعلق به خان باشد و یک چهارم متعلق به غارس (قرارداد غارس مالکی) و مردم هم به ناچار پذیرفتند و این قرار داد تا بعد از انقلاب اسلامی به قوت خود باقی بود. پس از مدتی مالکیت چلو گاومیشی به فرد دیگری منتقل و اکنون در اختیار شخص سومی است . در سال ۱۳۶۴ که سد استقلال میناب افتتاح گردید و آب رودخانه میناب از بستر اصلی رودخانه منحرف و به بندرعباس و کانال های کشاورزی انتقال یافت، زه زایی چلو و چشمه ها و روان آب‌ها خشک گردید و مردم از این بابت نفس راحتی کشیدند و توانستند از طریق حفر چاه های نیمه عمیق باغاتی احداث نمایند. از آن طرف کلیه نخیلات دیم روستای چلو گاومیشی و روستاهای پایین دست رو به نابودی گذاشته و خشک شدند. در حال حاضر به لطف پایین رفتن سطح آب زیرزمینی و خشک شدن اراضی تعدادی از اهالی که توانایی نسبی مالی داشتند با حفر چاه های نیمه عمیق اقدام به احداث باغ های مرکبات و انبه نمودند هم اکنون باغ های سرسبز و زیبایی در این روستا وجود دارند که می توان به باغ دهتکی ، بستی، پشته کلی زهرا، موسایی، ۱۲ هکتاری هرمزی ، چشمه گارم زنگی (وسطی) و نارگیلی و چند باغ دیگر در این روستا روستای حاصلخیز و سرسبز خودنمایی می کنند. لازم به یادآوری است که در همان سالهای دور، همزمان با ورود عربهای بصره، گروهی هم از منطقه جیرفت و رودبار وارد چلو گاومیشی شدند که گاودار بودند.

جمعیت

این روستا در دهستان تیاب قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۳۴ نفر بوده‌است.اما در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا به ۱۷۲ نفر کاهش پیدا کرده ‌است.

منابع

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۷.