کهنویه روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان خنج در استان فارس می‌باشد. پیشهٔ عمده مردم این روستا کشاورزی و دامداری است. در زبان محلی به این روستا کهنو هم گفته می‌شود. کشاورزی در این روستا رونق زیادی دارد. برخی از محصولات کشاورزی این روستا عبارتند از: کنجد، گندم، صیفی جات، درختان خرما، لیمو ترش، پرتقال، نارنگی، لیمو شیرین. این روستا یک قنات قدیمی به نام نهلو و قنات و منطقه دیگر به نام خورویه دارد و قسمتی از کشاورزی روستا تحت پوشش این دو قنات است. مردیم کهنویه به زبان لارستانی صحبت می‌کنند.

جمعیت

این روستا در دهستان کهنویه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱٬۰۷۳ نفر (۱۹۴خانوار) بوده‌است.

زبان

زبان مردم روستای کهنویه زبان اچمی یا به اصلاح زبان لاری هستش که این زبان لارستانی که با نام‌های اَچُمی، لاری، و خودمونی نیز خوانده می‌شود، زبان مردم ساکن در جنوب فارس، غرب هرمزگان و شرق بوشهر است. این زبان همچنین در میان جوامع مهاجر ایرانی کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس نیز رواج دارد. لارستانی زبان غالب شهرستان‌های لارستان، خنج، گراش و اوز در فارس و شهرستان بستک در هرمزگان است. این زبان به جاماندهٔ پارسی میانه است و دستور زبان خاص خود را دارد.

امروزه زبان لارستانی به خاطر تفاوت‌های زیادش با زبان پارسی معیار به عنوان یک زبانِ مستقل از شاخهٔ زبان‌های ایرانی‌تبار جنوب غربی قلمداد می‌شود. گویش‌های زبان اچمی همانند فارسی و لری، نوادهٔ پارسی میانه محسوب می‌شوند. این زبان به خاطر نگه داشتن واژگان بسیاری از پارسی میانه، از فارسی نو خالص‌تر است و حتی هنوز ارتباط نزدیکی با پارسی باستان دارد.

هفتاد درصد مردم کهنویه با زبان اچمی صبحت میکنند و مابقی زبان ترکی و فارسی می باشد.

منابع

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.