چَک‌چَک یا «چکچکو» یکی از زیارتگاه‌های مهم زرتشتیان است. این زیارتگاه که زرتشتیان به آن پیرسبز نیز می‌گویند در استان یزد و شهرستان اردکان در کوه‌های میان اردکان و انجیره قرار دارد. زرتشتیان هر ساله از روز ۲۴ خرداد به مدت چهار روز در این زیارتگاه دور هم جمع شده و به نیایش می‌پردازند.

گفته می‌شود نام «چک‌چک» یا «چک‌چکو» از صدای قطره‌های آبی گرفته شده که از صخره‌ای می‌چکد و اکنون به درون یک منبع ذخیره هدایت می‌شود. نیایشگاه پیر سبز امکانات رفاهی مانند برق، آب آشامیدنی و تعدادی اتاق دارد که برای استراحت ساخته شده که به آن‌ها «خیله» می‌گویند. در داخل یکی از اتاق‌ها چاهی به ژرفای بیش از ۵۰ متر وجود دارد. بنا به اعتقاد زرتشتیان زمان حمله اعراب (به دستور عمر) به ایران که با سقوط پادشاه ساسانی وقت (یزدگرد) انجامید، نیک بانو دختر شاه از دست اعراب فرار کرد و به سمت اردکان آمده و در میان کوه مخفی و ناپدید شد و این محل به عنوان زیارتگاه زرتشتیان قرار گرفت. یکی از کنیزان نیک بانو به نام گوهر بانو (مروارید) نیز در چند کیلومتری وی مدفون است که با نام پیر هریشت معروف است.

شرایط ورود به داخل عبادتگاه

از دیدگاه زرتشتیان کسی که می‌خواهد وارد چک‌چک شود باید کاملاً پاک باشد، کفشهایش را از پاهایش بیرون آورد و سر خود را بپوشاند.

حتی با هماهنگی هم نمی توانید شب را در چک چک سپری کنید چه برسد به اینکه چادر بزنید.

دلیل اصلی چکیدن آب از دیواره کوه

به گفته چند زمین شناس هلندی از شرکت رویال داچ شل که به شل معروف است؛ تحقیقات نشان داده، این کوه روی یک گسل زیرزمینی با عمق یک کیلومتر قرار دارد. آبراهه های زیرزمینی به این گسل برخورد می کند و چون نمی تواند عبور کند به دلیل فشار زیاد بالا می آید و به دلیل اینکه جنس این کوه آهکی است اجازه تراوش را به آب می دهد. بنابراین بارندگی منشا به وجود آمدن این آب نیست. تمام آب مصرفی چک چک از این منبع تامین می شود، به این صورت که آن را با پمپ به تمام مخازن می رسانند و پُر می کنند. این آب هیچگاه در طول سال قطع نخواهد شد، فقط مقدار آن کم و یا زیاد می شود.[۱]

نگارخانه

پانویس

منابع

• زنده‌دیل، حسن و دستیاران، استان یزد (از مجموعهٔ راهنمای جامع ایرانگردی. ۱۳۷۷. نشر ایرانگردان
• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.
• «چک چک»، راز سر به مهر
• مراسم زرتشتیان در دیار «پیر چک چک»
• چک چک اردکان از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری اقلیت‌های مذهبی در ایران
• هزاره‌ی ققنوس: ساسانیان تا سامانیان محمود کویر

پیوند به بیرون

• عکس: «چک چک»، زیارتگاه زرتشتیان در یزد