مُحَمَّدشَهر شهری است در استان البرز ایران. محمدشهر در بخش مرکزی شهرستان کرج قرار دارد.

در قسمت جنوبی کرج در بین راه کرج و ماهدشت تشکیل شده با فاصله تقریبا 15 دقیقه ای با مترو ایستگاه محمد شهر جهت تردد بسیار مناسب میباشد همچنین با مهر شهر و ماهدشت و مشکین دشت همسایه‌است. این منطقه از چند محله مهم و با پتانسیل بالای رشد در چند سال تشکیل شده‌است و شامل حجت آباد، کوی بهار (تپه قشلاق)، شهرک شهید چمران، فردوسی (ولد آباد کوچک)، کوی محمدیه (جعفرآباد)، همایون‌ویلا، ولدآباد بزرگ، محله اصفهانی‌ها، عباس‌آباد، و روستای علی‌آباد گونه (حسن‌آباد) است.

از آثار منطقه محمدشهر، می‌توان به قلعهٔ اربابی تپه قشلاق که در سال‌های اخیر تخریب و بنای محلهٔ قلعه در آنجا نهاده شد، تپهٔ تاریخی واقع در کوی بهار و امامزاده عبدالله و گل علی و تپه‌های باستانی قشلاق‌تپه در علی‌آباد گونه، تپه‌های باستان و امامزاده احمد و محمود و قلعه حیدرآباد اشاره کرد.

این شهر دارای یک پارک جنگلی تازه تأسیس در کوی جعفریه می‌باشد. طرح‌های همچون اصلاح معابر و خیابان‌ها، احداث مناطق تفریحی و تفرجگاه ویژه سالمندان و آموزش شهروندان نیز در محمدشهر در حال اجرا است.

تاریخچه

محمدشهر از گسترش و به هم پیوستن ۱۳ روستا و آبادی در دشت نسبتاً همواری در جنوب کرج و در اطراف جاده کرج –ماهدشت به وجود آمده‌است. محمدشهر کنونی همان نصیر آباد می‌باشد که در قلعه‌ای در اطراف محمدشهر قرار داشت. هرچند که در خارج از محدوده قانونی محمدشهر و در حوالی آن می‌توان به امامزاده عبدالله و تپه‌های تاریخی قشلاق تپه در علی‌آباد گونه را نام برد یا در ماهدشت نیز آثار تاریخی زیادی مانند قلعه مادرشاه، قلعه حیدرآباد، تپه‌های حیدرآباد و امامزاده احمد و محمود وجود دارند. مهمترین عوامل شکل‌گیری هسته‌های روستایی در دشت همواری که در جنوب کرج با شیب بسیار ملایمی به سمت جنوب کشیده شده‌است، وجود خاک حاصلخیز و چشمه سارهای فراوان آن بوده‌است. این اراضی تا دوران پهلوی اول در غالب مجموعه‌ای از آبادی‌ها و اراضی وسیع کشاورزی اطراف آن‌ها توسط ملاکان بزرگ و به صورت ارباب و رعیتی اداره می‌شد. در محدوده محمدشهر کنونی سه عمارت ارباب‌نشین وجود داشته‌است که یکی از آن‌ها در نزدیکی چشمه سارهای آب سیاه در محله حجت آباد فعلی قرار داشته و دیگری با عنوان قلعه یدالله در جنوب محله عباس‌آباد کنونی بوده و سومی در محلهٔ کوی بهار (تپه قشلاق) واقع بوده‌است.

در دوره پهلوی دوم و پس از اصلاحات ارضی، وجود خاک حاصلخیز و چشمه سارهای فراوان این محدوده مهاجرینی را از سایر مناطق کشور به این محدوده کشانده‌است. به‌طوری‌که چندین خانواده ساوه‌ای و قره قانی هسته آبادی عباس‌آباد را در مرکز محله عباس‌آباد و محله قراقانی‌ها را در جنوب محله یزدی‌های کنونی ایجاد کرده‌اند. چندین خانواده مهاجر یزدی با خرید زمین کشاورزی و سکونت در این محدوده هسته آبادی یزدی‌ها را در اطراف خیابان ۲۲ بهمن کنونی در محله یزدی‌های کنونی بنا گذاشته‌اند. چندین خانواده نطنزی هسته اولیه آبادی نطنزی‌ها را در محله چمران کنونی ایجاد می‌کنند و چندین خانواده اصفهانی نیز هسته محله اصفهانی‌ها را در شرق محدوده کنونی محمدشهر ایجاد کردند. چندین خانوادهٔ بختیاری در مرکز اصلی محمدشهر ساکن شدند که خیابان بختیاری نشان همین امر است و البته بختیاری‌ها در حجت آباد نیز به‌طور گسترده سکونت داشتند. در این دوره به علت توجه خاندان پهلوی به روستای مردآباد و احداث عمارت مادرشاه (همسر دوم رضاشاه پهلوی و مادر محمدرضا پهلوی) در این روستا که بعدها به «شاهدشت» و بعد از انقلاب اسلامی به «ماهدشت» تغییر نام داد، جاده کرج-ماهدشت از اهمیت بیشتری برخوردار گشت و به تدریج آبادی‌های محمدآباد، ولدآباد و سیدآباد در اطراف این جاده ایجاد شدند.

در اواخر دوره پهلوی و پس از انقلاب اسلامی و در فاصله سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۷۵ با توسعه شهرک‌های صنعتی و استقرار صنایع مهم کشور در فاصله تهران و کرج موج جدیدی از رشد در محدوده محمدشهر کنونی آغاز می‌شود. این شهر در مسیر ترانزیت تهران، کرج، اشتهارد و از آنجا به قزوین، همدان و کرمانشاه و همچنین در مجاورت فرودگاه پیام و منطقه ویژه اقتصادی پیام قرار می‌گیرد. در نهایت در سال ۱۳۷۵ محدوده دهستان محمدآباد که از چندین روستا و آبادی تشکیل شده بود با جمعیتی بالغ بر ۵۸ هزار نفر به شهر تبدیل می‌شود و به محمدشهر تغییر نام می‌دهد.

در بین سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۰ این شهر به دلیل نزدیکی به شهر تهران و کرج، نقش یک شهر خوابگاهی را ایفا می‌کرده‌است و به علت قیمت پایین زمین در آن به نسبت تهران و کرج، مقصد مهاجرین بسیاری از مناطق دیگری بوده که با استفاده از فرصت‌های موجود در کرج و تهران، جویای زندگی و کار بهتر بوده‌اند. این موضوع باعث تفکیک‌های قانونی و بعضاً غیرقانونی باغات و زمین‌های کشاورزی توسط مالکان اراضی باغی و زراعی در محدوده محمدشهر و به ویژه در محله‌های شهرک بعثت، چمران و جعفرآباد می‌شود و این اراضی را به زیرساخت و سازهای مسکونی برده‌است؛ به گونه‌ای که جمعیت محمدشهر در فاصله سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ با نرخ رشد ۳٫۰۶ به ۸۳۲۷۲ نفر (۷۹۴۵۱ نفر در محدوده قانونی فعلی) در سال ۱۳۸۵می‌رسد.

مترو

با افتتاح متروی محمدشهر در سال ۱۳۸۹ به عنوان یک ایستگاه میان راهی در خط ۵ متروی تهران (کرج-تهران)، جذابیت‌های محمدشهر برای مهاجرپذیری را دوچندان کرد و جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۰ به ۹۹۹۴۰ (۹۶۷۰۸ نفر در محدوده قانونی فعلی) رسید. نزدیکی بیشتر محدوده‌های شمالی این شهر به متروی محمدشهر و آزادراه تهران- کرج جذابیت بیشتری را برای سرمایه‌گذاران مسکن ایجاد کرده‌است و گرایش بیشتری به ساخت و ساز در محلات شمالی شهر همچون محمدآباد، دشت بهشت و سیدآباد مشاهده می‌شود. اراضی بایر و خالی میان هسته‌های روستایی محمدشهر نیز به ویژه در مناطق مرکزی شهر چون حجت آباد، ولد آباد بزرگ و ولد آباد کوچک به سرعت به زیر ساخت و ساز مسکونی می‌رود و الگوی آپارتمان نشینی در غالب ساختمان‌های بلندمرتبه را در این شهر رواج می‌دهد. محلات همایون ویلا (مجتمع ۱۰۰۰ واحدی)، شهرک امیدوار و شهرک طالقانی ماحصل این دست ساخت و سازهای انبوه می‌باشند. در محلات به نسبت فقیرنشین تر شهر نیز به علت عدم مطلوبیت برای سرمایه‌گذاران مسکن از یک سو و عدم توانایی مالی ساکنین در این نواحی به نوسازی ساختمان‌ها، پدیده «پشت بام سازی» یا «پشت بام نشینی» به چشم می‌خورد که در آن مالکین به صورت غیرقانونی اقدام به ساخت طبقات جدید در ساختمان‌های کوتاه مرتبه خود نموده و آن را برای فروش یا اجاره به مهاجرین تنگدست تازه‌وارد عرضه می‌کنند یا برای فرزندانشان که ازدواج کرده و خانواده جدید مستقلی را تشکیل می‌دهند در نظر می‌گیرند؛ بنابراین این سرعت فزاینده جمعیت‌پذیری از یک طرف و بی‌تدبیری و بی‌کفایتی مسئولان شهری از طرف دیگر و فقدان ابزار و سیاست‌های لازم جهت اسکان مطلوب جمعیت موجب بروز ناهنجاری‌های گسترده‌ای در نظام کالبدی و اجتماعی این شهرگردید که از آن جمله می‌توان به ایجاد بافت‌های فرسوده در هسته‌های روستایی این شهر و ایجاد اجتماعات ناپایدار و نابسامان شهر در قالب محلات غیررسمی در حاشیه‌های محمدشهر اشاره کرد.

همان‌طور که اشاره شد، طرح راهبردی-ساختاری این شهر که در ابتدا در شورای توسعه و برنامه‌ریزی استان البرز به تصویب رسیده بود، در سال ۱۳۹۰ به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران رسید و در سال ۱۳۹۱ به شهرداری این شهر ابلاغ شد. به دنبال آن تهیه طرح تفصیلی محمدشهر در سال ۱۳۹۳ توسط مهندسین مشاور مآب آغاز شده‌است. اما همچنان امیدی به بهبود وضعیت معماری شهر و سطح رفاه شهروندان وجود نداردو نارضایتی مردم شهر از مسئولان شهری چند برابر بیشتر از گذشته‌است.

اماکن دولتی و رسمی و غیررسمی

اداره آب محمد شهر با مشکین‌آباد مشترک است و در بلوار دشت بهشت نزدیک پمپ گاز قرار دارد. اداره برق در ورودی جعفرآباد، اداره گاز و مخابرات نیز در ولدآباد بزرگ قرار دارند. شهرداری محمد شهر بین دشت بهشت و خیابان میهن در خیابان شهرداری قرار دارد که به جاده ماهدشت نزدیک است. بازار روز متحرک کرج و اطراف آن یکشنبه‌ها صبح در زمین‌های خاکی شهرک چمران، و بعدازظهر در ولدآباد بزرگ حضور به هم می‌رسانند. این بازار روز بعد در ماهدشت برگزار می‌شود. درمانگاه این منطقه در بلوار همایون ویلا مشهور به آزادگان است، کلانتری نیز نبش ورودی این بلوار است.

محیط زیست و نگارخانه

بلوار دشت بهشت این منطقه مرکز بزرگترین بازار مبل منطقه می‌باشد (و پاساژهای متعدد) که در انتهای شرقی آن سمت جنوب ایستگاه اتوبوس خیابانی به مرکز مبل امام علی ختم می‌شود و کلیه این خیابان‌ها مرکز فروش مبل و صندلی می‌باشند. مرکز بازار مبل دست دوم در این منطقه در ادامه بلوار دشت بهشت در خیابان سراب (خیابانی که بانک ملی نبش آن است) می‌باشد. زمین‌های این منطقه همچون دو زمین وسیع دقیقاً جنب شورای شهر محمد شهر در جاده ماهدشت به یکی از نواحی مستعد تولید انبوه گرد و غبار تبدیل شده‌است. با وجود مشکلات جاده‌های اطراف محمدشهر همچون پدم به حصار طهماسب برخی مناطق داخل شهری این منطقه به‌طور مکرر آسفالت روی آسفالت سالم می‌شوند و با وجود تیرهای برق سیمانی سالم موجود مجدد تیر سیمانی قرار داده می‌شود.

منابع

• درگاه رسمی شهرداری محمدشهر
• نام شهردار