معرفی و اطلاعات کامل شهر انارک

3.1K

انارک

انارک شهری در استان اصفهان و مرکز بخش انارک است. است. این شهر در ۲۲۰ کیلومتری شمال شرق اصفهان و در حاشیهٔ دشت کویر قرار دارد. ش...

با سلام خدمت شما بیننده گرامی ! اطلاعات نمایشی در زیر از ویکی پدیا جمع آوری شده و ممکن است قدیمی یا صحیح نباشند. لطفا با نشر صحیح اطلاعات ما را یاری کنید.

معرفی شهر انارک

انارک



انارک شهری در استان اصفهان و مرکز بخش انارک است. است. این شهر در ۲۲۰ کیلومتری شمال شرق اصفهان و در حاشیهٔ دشت کویر قرار دارد. شهر انارک دارای قلعه و حصاری بوده‌است که قسمتی از آن هنوز پابرجاست. در گویش محلی این شهر نارُسینه و اهالی آن نارُسنایی خوانده می‌شوند. آب و هوای این شهر بیابانی خشک و میانگین بارش سالیانه آن حدود ۱۰۸ میلی‌متر است.

تاریخ

در مورد زمان بنا نهاده شدن این شهر توافقی وجود ندارد. به نقلی بنای این شهر به زمان ساسانیان برمی‌گردد که واحه‌ای بر سر راه معدن سرب و نقرهٔ نخلک بوده‌است. روایات شفاهی بنای اولین خشت انارک را به زمان شاه عباس و شخصی به نام محمد پهلوان نسبت می‌دهند.

در دوران استیلای اعراب و پس از آن تا حدود اواخر دوران قاجاریه انارک به عنوان چهارراه ارتباطی مورد توجه بوده‌است. مسیری که از جنوب کشور آغاز و به ورامین و تهران ختم می‌شد. هم‌اکنون نیز استانهای غربی کشور برای دسترسی به استانهای شرقی و مخصوصاً خراسان رضوی از این شهر عبور می‌کنند.

نامهٔ امیرکبیر به کدخدایان انارک در محرم ۱۲۶۷ قمری، سند تاریخی‌ای است که به پرداخت وجهی برای ساخت حصار انارک می‌پردازد. امیرکبیر در این نامه به اهالی دربارهٔ ساخت قلعه و حصار برای امنیت از دستبرد راهزنان هشدار داده‌است. نکتهٔ قابل توجه دیگر در این نامه اشاره به شیوع وبا در انارک است.

در اواخر سدهٔ سیزدهم قمری و در عصیان نایبیان کاشان، راه‌زنان با وجود مقامت اهالی انارک را تسخیر کردند. احتمالاً شخصی به نام «نایب علی» رهبری دفاع مردم را در مقابل «نایب حسین» (نایب‌حسین کاشی، سردستهٔ راه‌زنان) بر عهده داشته‌است. آثارِ گلوله‌های سواران مهاجم هنوز بر دیوارِ گِلی و کنگره‌دار دورِ آبادی قابل مشاهده است. پس از تسخیر آبادی به دست راه‌زنان، عدهٔ زیادی از مردم انارک به اصفهان، تهران، شاهرود و سمنان مهاجرت کردند و جمعیت منطقه یکباره کاهش یافت.

آمار سال ۱۳۵۵ جمعیت فعال اقتصادی انارک را تنها ۹ نفر اعلام می‌کند. این رقم در سال ۱۳۶۵ به ۱۰۸ نفر افزایش یافته‌است.

ریچارد فرای گزارش می‌کند که در مسیر نائین به انارک، به درمانگاهی برخورد کرده که پزشکی اتریشی اداره‌اش می‌کرده‌است. این درمانگاه احتمالاً پیش از جنگ جهانی دوم، به دست آلمان‌ها در کنار چند ساختمان دیگر به منظور احداث راه‌آهن ساخته شده بوده‌است. این راه‌آهن هیچ‌گاه احداث نشد.

از اسناد دیگری که هم‌اکنون از میان رفته‌اند یک گچبری در مسجد حاج محمدرضا بوده‌است. این گچبری نشانگر قدمت ۲۵۰ ساله مسجد بوده و در دهه ۶۰ به دست مرمتگران نابود شده‌است. سنگ شناسنامه کاروانسرای رَباط نیز در دهه ۷۰ به سرقت رفت. بقایای برج و بارو، در و دروازه، کوچه و پس‌کوچه‌های باریک و پرپیچ و خم این شهر نشان از اندیشهٔ دفاعی در ساخت بافت شهر دارد. بافت قدیمی انارک شامل هفت محله به نام‌های بیابانک، بیک‌علی، حصار، عرب‌ها، سراب، قافله‌گاه و جوباره است.

نخستین مدرسهٔ انارک، دبستان فرخی است که در ۱۳۱۵ شمسی تأسیس شده‌است.

انارک به عنوان تبعیدگاه

انارک یکی از تبعیدگاه‌های مهم زندانیان سیاسی در رژیم پهلوی بود. مرتضی پسندیده برادر روح‌الله خمینی، مکارم شیرازی و سید محمد صادق روحانی از مراجع تقلید، خلخالی، حبیب‌الله طاهری گرگانی امام جمعه گرگان، سیدهادی خسروشاهی، و محمد صادق کرباسچی تهرانی از چهره‌های سرشناسی هستند که مدتی را در انارک در تبعید به سر برده‌اند.

گویش

گویشی که در انارک به آن صحبت می‌شود از گویش‌های مربوط به گویشهای ایران مرکزی است. تفاوت این گویش با گویش مردم نائین تنها در لهجه و آواهاست.

مانور نیروی هوایی

در سال ۱۳۹۵، هواپیماهای شکاری بمب افکن نیروی هوایی ایران، در رزمایشی کویر انارک را بمباران کردند.

معادن و کانی‌ها

انارک از معادن زیر زمینی فراوان و نیز معادن سنگ (مانند سنگ صورتی انارک و معدن مرمریت سبز عشین) بهره‌مند گردیده که می‌توان به:

کانی‌های زیر نیز در انارک کشف و طبق مکان اکتشاف نامگذاری شده‌اند:

  • تالمسیت (Talmessite): آرسنات آب‌دار کلسیم، منیزیم و باریم. این کانی را باریان و هرپن در سال ۱۹۶۰ در معدن قدیمی تالمسی در کنار روستایی به همین نام در انارک یزد کشف کردند و نام این معدن را بر آن گذاشتند. این کانی ویژگی فلوئورسان دارد و رنگ آن بی‌رنگ تا سبز می‌شود.
  • ایرانیت (Iranite): کرومات سرب آب‌دار. این کانی را باریان و هرپن در سال ۱۹۶۳ در یکی از معدن‌های قدیمی سه‌برز در شمال غربی انارک کشف کردند و نام ایرانیت را بر آن نهادند. این کانی زرد زعفرانی و دارای جلای شیشه‌ای، در پیرامون نایبندان نیز یافت می‌شود.
  • خونیت (Khunite): کرومات سرب، روی و مس. این کانی را ادیب و اتمان در سال ۱۹۷۰ میلادی در معدن قدیمی خونی در شمال انارک کشف کردند. این کانی، به کانی ایرانیت شباهت زیادی دارد، اما رنگ زرد آن به قهوه‌ای گرایش دارد.
  • انارکیت (Anarakite): کلریدِ بازیِ روی و مس. این کانی را ادیب و اتمان در سال ۱۹۷۲ در انارک کشف کردند و نام همین بخش را بر این کانی سبز رنگ نهادند.

جستارهای وابسته

  • بخش انارک

منابع

خاطرات شما از سفر به انارک نگارش خاطره

خاطره خود را برای دیگران بنویسید تا اگر کسی دوست داشت به این شهر سفر کند.
برای نوشتن خاطره ابتدا ثبت نام کنید.