دَرّه‌شهر یکی از شهرهای غربی ایران و در کوهپایه کبیرکوه از رشته کوه‌های زاگرس و مرکز شهرستان دره‌شهر است. این شهر در ساحل جنوبی رودخانه سیمره و در جنوب شرقی حوزه جغرافیایی استان ایلام واقع شده‌است و از شرق و جنوب شرقی با لرستان و خوزستان و از شمال، شمال غرب و جنوب غربی با دیگر شهرستانهای استان ایلام همچون شهرستان آبدانان همسایه است.

کبیرکوه امتداد جنوبی شهرستان را احاطه که پوشش جنگلی آن موجب تلطیف هوا و زیبایی منطقه بخصوص درفصول زمستان (اواخر فصل) و بهار شده‌است.

مردم‌شناسی

زبان

مردم دره شهر به زبان لری و لکی سخن می‌گویند.

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۱٬۹۰۰ نفر (۵٬۹۸۸ خانوار) بوده‌است.

تاریخ

دره شهر در دوره ساسانی یکی از پایتخت‌های ایران بوده واز دوره مس سنگی سابقه سکونت و شهری داشته‌است. این منطقه به لحاظ زمین‌شناسی یکی از بزرگترین ژئوپارک‌های دنیا محسوب می‌شود و همچنین بزرگترین شهر تاریخی غرب کشور در این منطقه واقع شده‌است. دره شهر دومین شهر بزرگ استان بعد از شهر ایلام (به لحاظ گستره شهری) می‌باشد.به دلیل تعدد و فراوانی قلعه‌های تاریخی در محدوده شهرستان، این شهر به شهر قلعه‌های ایران نیز شهرت دارد. دره‌شهر در زمان‌های مختلف تاریخی به علل متعدد بارها ویران و آباد گشته، از جمله عوامل مؤثر در ویرانی آن می‌توان لشکر کشی سپاهیان آشور و اعراب را نام برد. دره شهر محل شهر باستانی ماداکتو پایتخت عیلامیان بوده‌است. به نظر می‌رسد که این شهر اولین شهر عیلامی بوده‌است که در حمله آشور بانی پال ویران شده و در زمان حکومت هخامنشیان یا اهمیت گذشته را نداشته یا همچنان در ویرانی به سر می‌برده‌است، ولی در زمان اشکانیان دوره تجدید حیات آن بوده و در عهد ساسانیان نیز مجدداً آباد گردیده و رونق یافته‌است.
دره شهر یکی از قدیمی‌ترین مناطق مسکونی در ایران می‌باشد که در گذشته با نام سیمره شناخته می‌شد و تا زمان حکومت پهلوی تحت سلطه اتابکان لر بوده‌است و بعد از تصویب ایجاد استان ایلام از لرستان جدا و جزئی استان ایلام گردید.

در ویرانه‌های به جای مانده از این شهر در زمان ساسانیان، آثار شهرسازی که در آن دوره معمول بوده به چشم می‌خورد. سکه‌های یافت شده در خرابه‌های دره شهر به خسرو سوم و جانشینان او متعلق است. شهر کنونی دره شهر در دامنه کبیرکوه و در امتداد ضلع شمالی شهر باستانی آن دوره خود (دوره ساسانی) و در ساحل جنوبی رودخانه سیمره قرار دارد، و از استعداد کشاورزی، منابع آب غنی، مراتع سبز و جنگل‌های انبوهی برخوردار است.

تقسیم‌بندی مناطق

براساس بخشنامه وزارت کشوربه شهرداری در سال ۱۳۶۵ مبنی برضرورت تقسیم‌بندی مناطق نواحی و محلات شهری و ابلاغ دستورالعمل چگونگی انجام این طرح درسال۱۳۶۷ و همچنین پیرو طرح جامع شهر دره شهر به ۶ منطقه: ۱.اسدآباد، ۲.قلعه گل، ۳.سرخ‌آباد، ۴.شهید مدنی، ۵.بهمن‌آباد ۶. ناحیه مرکزی و جنوبی (بالاشهر)، متشکل از محلات: سرخ‌آباد، بهمن‌آباد، چال زغال، اراضی شهری، اردوگاه، هزاردر، زالوآب (ایثارگران-جانبازان)، طالقانی، مطهری، شهیدمدنی، فرهنگیان فاز۱+ماهپاره، فرهنگیان فاز۲، رزمندگان-بسیجیان و شهرک‌های جدیدالاحداث مسکن مهر و شفا تقسیم‌بندی و تشکیل شده‌است. این تقسیم‌بندی به منظور تحقق مدیریت یکپارچه شهری و بهبود کیفیت و افزایش سطح خدمات رسانی به همه قسمت‌های شهر انجام شده‌است.

• به موجب این بخشنامه نواحی مسکونی که پیشتر در تقسیمات کشوری به عنوان روستا شناخته می‌شدند و اخیراً طی مصوباتی به شهر الحاق گردیده‌اند منطقه شهری محسوب می‌گردند و نام محله صرفاًمختص تقسیمات پیشین نواحی شهری است. بدین ترتیب اسدآباد، سرخ آباد، بهمن‌آباد، قلعه گل و شهید مدنی در تقسیمات درون‌شهری در قالب منطقه شهری تعریف می‌شوند؛ اما در لیست نام محلات شهر مجدداً نام مناطق شهر را ذکر می‌کنیم.

مناطق دیدنی

نگارخانه

جستارهای وابسته

• شهر دره شهر

منابع