چشمه خانی پایین( سفلی) روستایی از توابع بخش خاوه جنوبی شهرستان دلفان استان لرستان (ایران )است که در دشت خاوه واقع شده است از سمت شرق به زاگرس میانی وکوه گرین از شمال به دشت خاوه و جاده نورآباد به نهاوند از غرب به دشت وسیع خاوه و جاده الفسانه واز جنوب به روستاهای جعفر بیگی علیا وسفلی منتهی می گردد ارتفاع آن از سطح دریا ۱۹۸۷متر و فاصله آن تا مرکز استان( خرم آباد) ۹۳کیلومتروتا شهر نورآباد ۲۴کیلومتروتا شهرستان نهاوند ۳۹ کیلومترمی باشد دارای آب و هوای کوهستانی وخنک می باشد و جمعیت آن برابر سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵دارای ۱۲۳نفر وتعداد ۴۲ خانوار می باشد ساکنین آن به کشاورزی و دامپروری و مشاغل آزاد و دولتی مشغول می باشند مردم روستا با #زبان_لکی تکلم دارند این روستا دارای ۲۰۰هکتار زمین زراعی حاصلخیز مرغوب آبی می باشد که از این مقدار حدود ۴۰ هکتار به سطح زیر کشت باغات (گردو ،سیب، هلو،گیلاس ،آلووزردآلو اختصاص دارد و محصولات کشاورزی آن (گندم ،جو،شبدر، یونجه ،چغندر، گشنیز ،لوبیا وصیفی جات)می باشند.وجود چشمه های زلزله،کیه نی کموله،چال کل،آب دوغ و کیه نی خونی (کیه نی=چشمه)(خونی=خان )چشمه خانی که نام روستا برگرفته از این چشمه یعنی چشمه خانی که بعدها به دوروستای چشمه خانی پایین وبالا تبدیل شده است گرفته شده است در تامین آب شرب و کشاورزی و آب و هوای خنک کوهستانی و مناظر طبیعی و بکر این روستا را به نگین خاوه و استان تبدیل نموده وهرساله در ایام بهار و تابستان شاهد مسافرت خیل عظیمی از استانها و شهرهای مجاور به این روستاو منطقه مخصوصا زوار امام زاده ابراهیم (بابای بزرگ )از شهرهای بروجرد،ملایر،نهاوند ،تویسرکان ،درود واراک می باشدو مورد استقبال اهالی روستا قرار می گیرند و لازم به ذکر است این روستا به علت موقعیت جغرافیایی و طبیعی ودیدنی در سال ۱۳۹۱توسط سازمان میراث فرهنگی به عنوان روستای گردشگری و توریستی ثبت گردیده است مردان این روستا همگام با سایر هموطنان عزیز کشورمان در ۸سال دفاع مقدس لباس رزم پوشیده ودر طی این هشت سال جهت پاسداری از خاک کشور عزیزمان ایران بدون هیچ ادعاوچشمداشت مادی خالصانه جنگیدند وبا افتخار به آغوش خانواده هایشان باز گشتند جا دارد از خیرین عزیز و گرامی که جهت آبادانی وتوسعه این روستا ما را کمک و مساعدت نمودند کمال تشکر و قدر دانی را بعمل آوریم .روستای چشمه خانی پایین درسال ۱۳۹۸با همت و تلاش اهالی روستا ککمک و مساعدت نهادهای انقلابی از جمله بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و شورای اسلامی روستا موفق به اخذ دهیاری از استانداری و وزارت کشور گردید و آقای کامران چراغی کیا به عنوان اولین دهیارروستای چشمه خانی از طرف شورا و اهالی روستا انتخاب گردیدند و ایشان فردی مومن و معتقد ودر زمینه پیشرفت و آبادانی روستا تلاش و کشش وافر دارند ودر مدت کوتاهی که به عنوان دهیار روستا انتخاب گردیدند علاوه برفراهم نمودن زمینه بهداشتی وامور اداری و ثبت و ضبط کارهای مقدماتی دهیاری در زمینه های بهداشتی ،اجراءوپیاده نمودن طرح هادی روستا با همکاری و مساعدت شورای اسلامی روستاوکمک و مساعدت اهالی روستا را فراهم نموده و امیدواریم با کمک و مساعدت بخشدار محترم خاوه و پیگیری جهت اخذ بودجه دهیاری این روستا بزودی شاهد اجرای کامل طرح هادی در این روستا وپیشرفت و آبادانی این روستای توریستی و سرسبز که از آن به عنوان نگین سرسبز خاوه وگرین یاد می شود باشیم (با تشکر اهالی روستای چشمه خانی پایین خاوه جنوبی تاریخ ۱۳۹۹/۰۲/۲۶)

جمعیت

این روستا در دهستان خاوه جنوبی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۳ نفر (۱۰خانوار) بوده‌است.

منابع

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.