🏙️ شهر بندر گناوه

بندر گناوه (به انگلیسی: Bandar Ganaveh) یکی از شهرهای استان بوشهر ایران و مرکز شهرستان گناوه است.

بازار گناوه بازار بزرگی است که هر ساله میزبان هزاران نفر از مردم سرتاسر ایران است که برای خرید به این شهر می‌آیند.

گناوه کنونی در ساحل خلیج فارس و میان بوشهر بندر دیلم به فاصله هیجده کیلومتری شرق خور امام حسن واقع است شهرستان گناوه قدیم در یک نیم دایره در جانب شمالی شهر کنونی براین شهر محیط می‌باشد از گناوه قدیم نقاطی باقی‌مانده که امروزه بنامهای تیرسول به معنی شن فشرده و یکپارچه در زبان محلی و عبدامام وتل گوری، تل مناره، بتن؛ و بالاخره تل امام زاده خوانده می‌شود هر یک از این نقاط دارای گذشته‌های دوراست که ویرانی‌های قدیم را درخود جای داده‌است.

اکثر ساکنین گناوه شیعه و اقلیتی سنی هستند.

جغرافیا

موقعیت جغرافیایی

شهر بندری گناوه در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۱ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۳۴ دقیقه شمالی قرار دارد. بندر گناوه مرکز شهرستان گناوه در ۱۶۰ کیلومتری شمال غربی بوشهر و در کرانه خلیج فارس واقع است.

آب و هوا

آب و هوای گناوه گرم و مرطوب است و میزان بارندگی سالانه به‌طور متوسط ۱۵۰ میلی‌متر است. بزرگراهی به طول ۸۸ کیلومتر به سمت جنوب شرقی که تا برازجان امتداد دارد.

راه فرعی به طول ۲۱۳ کیلومتر به سمت شمال شرقی که بندر گناوه را به مرکز شهرستان ممسنی پیوند می‌دهد. راه اصلی به طول ۶۵ کیلومتر به سمت شمال غربی که تا بندر دیلم کشیده شده‌است.

وجه تسمیه و پیشینه تاریخی گناوه

نام این بندر در کتاب‌های قدیمی به صورت گنابا، گنفه، گناوه، جنابه و جنابا آمده‌است. بندر گناوه در ساحل خلیج فارس بین بندر بوشهر و بندر دیلم واقع شده‌است. شهر گناوه کنونی در جنوب گناوه قدیم بنا شده‌است. از گناوه قدیم نقاطی باقی مانده‌است که امروزه به نام‌های تیرسول (شن فشرده)، تل گنبد، تل گوری، تل مناره، و بالاخره تل امام زاده خوانده می‌شود. در ویرانه‌های اطراف گناوه، گوپال (گل پخته استوانه‌ای شکل به صورت سفال زرد یا سرخ رنگ که آن را به عنوان گلوله با منجنیق بر سر دشمن می‌ریختند) فراوان به چشم می‌خورد. در حال حاضر از گناوه قدیم جز آثار سنگ‌ها و پی‌های مدفون در زیر خاک و بازمانده تاق نماهای سنگی آثاری مشهود نیست. گاه‌وبیگاه در درون گودال‌ها و حفره‌ها و در زیر پی‌های عمارت‌های ویرانه، سکه‌ها و دست افزارها و مصنوعات سنگی و سفالی یافت می‌شود.

محلات

عنوان محلات بندرگناوه به این شرح است: محله عبدامام و محله باباعلیشاه و محله سادات و امامزاده و نوروزآباد و بازار و کوی بسیجیان و کوی مطهری (زمین شهری) و سرخور.

مردم‌شناسی

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۷۳٬۴۷۲ نفر (۱۹٬۹۷۷ خانوار) بوده‌است.

زبان

فرهنگ جغرافیایی کشور زبان لُری با گویش حیات داوودی را زبان غالب مردم بندر گناوه می‌داند.

اقتصاد

چرخ اقتصاد گناوه بر مدار ماهی‌گیری، کشاورزی، دامداری و تجارت با کشورهای حوزهٔ خلیج فارس در گردش است. تجارت و ماهی‌گیری که مهم‌ترین درآمد بیشتر اهالی این شهر را تشکیل می‌دهد، مهم‌ترین رشته اقتصادی بخش گناوه را به وجود آورده‌است. کشاورزی به علت کمبود آب کشاورزی، منحصر به هرس و نگهداری درختان خرما و کشت دیمی گندم و جو بوده‌است و به زحمت تکاپوی احتیاجات محلی را می‌نماید. اما خرما مانند بیشتر نواحی ساحلی خلیج فارس بازده خوبی داشته و جزو اقلام صادراتی این بخش محسوب می‌شود. دام داری نیز با بهره اندک در بعضی نقاط رایج بوده و شامل گاو و بز می‌گردد. بر روی هم گناوه هم از جهت کشاورزی و هم از نظر تجاری و عملیات بندری و ترخیص کالا و نیز از نظر توسعه صنایع کوچک دارای استعداد بسیار است.

گردشگری

سواحل زیبای خلیج فارس و غروب‌های سحر انگیز آن مهم‌ترین مکان‌های دیدنی استان بوشهر را تشکیل می‌دهند. جزیره خارگ در نزدیکی شهرستان گناوه واقع شده‌است و از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس به‌شمار می‌آید. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی منطقه بوده و دارای آثار تاریخی متعددی است. در سال‌های قبل از انقلاب ایران این جزیره از توابع دهستان حیات داوود شهرستان گناوه بوده که در سال‌های بعد از انقلاب از نظر تقسیم‌بندی جغرافیایی و سیاسی به شهرستان بوشهر الحاق شد. ساحل بندر گناوه یکی از زیباترین سواحل جنوب ایران است. از اقدامات زیباسازی ساحل پروژه ساخت پارک ساحلی است که قسمت اول آن افتتاح شده و قسمت دوم نیز در حال ساخت است.

جستارهای وابسته

• کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران
• بندر دیر
• بندر لنگه
• بوشهر
• بندرعباس

منابع

• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳، ص۹۲.

پیوند به بیرون

• گناوه پرس
• گناوه آنلاین
• گناوه امروز