اشنویه (به کوردی:شنۆ Şino) از شهرهای مرزی و کردنشین استان آذربایجان غربی است که در قسمت غربی این استان قرار دارد. این شهر مرکز شهرستان اشنویه است.

این شهر از غرب با کشور عراق، از جنوب با پیرانشهر، از شرق با نقده و از شمال با ارومیه هم‌مرز است.

ارتفاع شهر اشنویه از سطح دریا ۱۴۷۰ متر و مرتفع‌ترین نقطه آن در جنوب شرقی ۳۵۰۰ متر است.

پیشینه تاریخی

اشنویه که از دیرباز مسکن کردهای موسوم به هذبانیه (هذبانی) بود، تا سده‌های بعد همچنان آبادانی خود را حفظ کرد. هذبانیان از مراتع اطراف آنجا، برای نگهداری احشام خود بهره می‌جستند. تیره‌ای از آنان نیز که رَوّادیان (کُرد) نامیده می‌شدند، در ارمنستان سکنی گزیدند. روادیان که در آذربایجان و کردستان نفوذ داشتند، در سدهٔ ۲ قمری از اطاعت عباسیان سرباز زدند و چندی حکومت مستقلی به رهبری علی فرزند صدقه در آذربایجان به وجود آوردند. آنان ارومیه را مرکز فرمانروایی خود قرار دادند و شهرهای اشنویه، خوی، شاهپور، لاجان و نقده را در اختیار داشتند. پس از آن، به ویژه در سده‌های ۷ و ۸ ق، ولایات ارومیه و اشنویه از سرنوشتی یکسان برخوردار بوده‌اند. در عهد فرمانروایی اتابکان در ۶۰۲ق نبردی میان سپاهیان اتابک ابوبکر (فرمانروای عراق و آذربایجان) و علاءالدین (اتابک مراغه)، روی داد. علاءالدین که توان نبرد نداشت، پیشنهاد صلح کرد و یکی از دژهای خود را به ابوبکر واگذاشت و در مقابل، ابوبکر نیز حکومت اشنویه و ارومیه را به وی سپرد.

در سال ۱۹۰۹ میلادی برابر با ۱۲۸۷ ه‍. ش، عثمانی‌ها با تمام قدرت نظامی خود اشنویه را تسخیر کرده و مردم آن را کشتار نمودند، وجود عثمانی‌ها و روس‌ها در این منطقه ضرر و زیان جانی و مالی فراوانی برای مردم اشنویه در پی داشت. پس از روس‌ها نوبت آشوری‌ها رسید که به شهر هجوم بیاورند که به زنان و کودکان نیز رحم نکردند، بدنبال جنگ آشوریها و روسها قحطی بزرگی بوجود آمد و مردم از وحشت و قحطی و فرط گرسنگی به طرف عراق (موصل و کرکوک) حرکت کردند؛ بدنبال این وقایع از ۱۳هزار نفر مردم شهر اشنویه در آن زمان، تنها چندصد تن باقی ماندند.

جمعیت

جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ برابر با ۷۰۰۳۰ نفر بوده‌است که از این تعداد ۳۵۲۰۰ نفر آنان مرد و ۳۴۸۳۰ نفر آنان زن بوده‌اند. بر پایه سرشماری سال ۱۳۸۸، جمعیت این شهرستان همراه با روستاهایش برابر با ۶۶۰۰۰ نفر بوده‌است. بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت این شهرستان به ۷۳۸۸۶ نفر افزایش یافته که نشان دهنده رشد متوسط سالیانه ۱٫۰۸ درصدی طی دوره ۹۵–۱۳۹۰ می‌باشد. از کل جمعیت شهرستان حدود ۵۷٫۹ درصد در مناطق شهری و ۴۲٫۱ درصد در مناطق روستایی ساکن بوده‌اند.

جغرافیای شهر

شهرستان اشنویه با ارتفاع متوسط ۵۰۸۰ فوت معادل ۱۵۲۴ متر، طول جغرافیایی آن ۴۵ درجه و ۶۰ دقیقه و عرض ۳۷ درجه و ۲ دقیقه و ۲۰ ثانیه واختلاف ساعت آن با تهران ۲۰ دقیقه و ۱۲ ثانیه‌است. شهر اشنویه مرکز شهرستان و فاصله آن با مرکز استان ۷۰ کیلومتر است و در جنوب غرب استان آذربایجان غربی قرار دارد. با شهرستان ارومیه در شمال، با شهرستان نقده در شرق، با شهرستان پیرانشهر درجنوب و دو کشور عراق و ترکیه در غرب ارتباط دارد. جمعیت شهری آن بیش از سی و دو هزار نفر و جمعیت شهرستان بیش از هفتاد و دو هزار نفر می‌باشد.

منابع

پیوند به بیرون

• مهمترین برنامه‌های دولت گشایش بازارچه مرزی اشنویه است
• احداث بیمارستان ۶۴ تخت و خوابی اشنویه عملیاتی نشده‌است
• کمبود اعتبار علت عدم تکمیل سد ملی اشنویه

http://rasekhoon.net/article/show/114307/اشنویه-شهری-به-قدمت-بیش-از-۳هزار-سال/